تحليل و ارزيابي تاثيرپذيري مولفه‌هاي رواناب از كاربرد سطوح مختلف پلي‌آكريل‌آميد

Analysis and assessing effectability of runoff components from different levels of polyacrylamide

پژوهش حاضر به‌منظور بررسي الگوي تغييرات مولفه‌هاي رواناب از جمله ميزان رواناب در طول مدت زمان بارندگي، مجموع رواناب خروجي از سطح مطالعاتي، زمان شروع و خاتمه رواناب و حتي ميزان رواناب در گام‌هاي زماني مختلف متاثر از پلي‌آكريل‌آميد (PAM) در آزمايشگاه شبيه‌ساز باران و فرسايش انجام گرفت. در اين پژوهش، از سه كرت كوچك مكعبي به ابعاد 5/0 متر و حجم كلي 125/0 متر مكعب و با شيب 20 درصد استفاده شد. تيمارهاي پژوهش شامل تيمار شاهد و هفت تيمار با مقادير 4/0، 6/0، 1، 2، 3، 4 و 6 گرم در متر مربع از PAM بوده است. نتايج پژوهش بيانگر كاهش غيرمعني‌دار (49/0=P) ميزان رواناب تيمارهاي مختلف PAM بود. همچنين كاهش مقدار رواناب در تيمارهاي با مقادير مختلف PAM از روند خاصي تبعيت نكرد. افزون بر اين، بيشترين كاهش مجموع رواناب به‌ترتيب در تيمارهاي 2، 6 و 1 گرم در متر مربع اتفاق افتاد. زمان شروع رواناب با افزايش مقدار PAM تا دو گرم در متر مربع، افزايش و زمان خاتمه رواناب با افزايش مقدار PAM تا يك گرم در متر مربع، كاهش يافته است. همچنين با ارزيابي مقدار رواناب در گام‌هاي زماني مشترك به‌طور جداگانه مشاهده شد كه استفاده از PAM در مهار رواناب در تمام گام‌ها به-جز گام زماني اول و سوم اختلافي معني‌دار (12/0 < P) ندارد.

This study was performed to investigate the effect of Polyacrylamide (PAM) on pattern of variation of runoff components consist of the amount of runoff during rainfall, cumulative runoff, the runoff commencement and cessation time and runoff amount at different time steps. The experiments were taken place in Soil Erosion and Rainfall Simulation Laboratory. In this study, three small cubic plots with dimensions of 0.5 m, total volume of 0.125 m3 and having 20% slope were used. The conducted experimental treatments were consisted of 0 (control), 0.4, 0.6, 1, 2, 3, 4 and 6 g PAM/m2. The results indicated that the PAM-treated plots had no significant reducing influence on runoff amounts (P=0.49). The reduction of runoff amount at different levels of PAM had also no specific trends. In addition, the maximum reduction in total runoff occurred in treatments 2, 6 and 1 g PAM/m2, respectively. The runoff commencement time was increased by increasing the amount of PAM to 2 g/m2 and runoff cessation time was decreased due to increasing amount of PAM level to 1 g m-2, respectively. The assessment of runoff amount in common time steps of different treatments also revealed that the different amount of PAMs had no significant effect (P > 0.12) on runoff control in all steps except the first and third time steps.