پديد آورندگان :
ترابي‌پور، شيرين نويسنده دانشجوي كارشناسي ارشد گروه گياه‌پزشكي دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تبريز , , ابراهيمي، ابراهيم نويسنده بخش تحقيقات رده‌بندي حشرات، موسسه تحقيقات گياه‌پزشكي كشور، تهران , , لطفعلي زاده ، حسينعلي نويسنده , , رزا، پايولو نويسنده خيابان بلودر، برنارجيو، ايتاليا ,
چكيده فارسي :
در اين تحقيق كه به منظور شناسايي زنبورهاي خانواده‌ي Chrysididae طي سال‌هاي 1390-91 در موزه‌ي حشرات هايك ميرزايانس، موسسه تحقيقات گياه‌پزشكي كشور (تهران) صورت گرفت، نمونه‌هاي متعلق به اين خانواده كه با استفاده از روش‌هاي مختلف نمونه‌برداري از جمله تله‌ي ماليز و تور حشره‌گيري از نقاط مختلف ايران جمع‌آوري شده بودند، توسط كليدهاي شناسايي معتبر مورد مطالعه قرار گرفتند و گونه‌هاي جنس Pentachrysis Lichtenstein, 1876 متعلق به قبيله‌ي Chrysidini تفكيك و شناسايي گرديدند. افراد اين جنس داراي تعداد كمي گونه در سراسر جهان هستند و عمدتاً در مناطق جغرافيايي پالياركتيك و همچنين خاور‌نزديك انتشار دارند. بر اساس اطلاعات موجود اين جنس تاكنون از ايران گزارش نشده است (3).
ويژگي‌هاي افتراقي اين جنس عبارتند از: حشراتي به طول تقريبي 9 تا 10 ميلي‌متر، فضاي گونه‌اي 5/2 تا 5/3 برابر قطر چشم ساده‌ي مياني، مزوپليورون داراي دو دندانه، ترژيت سوم شكمي داراي رديف حفره‌اي به‌خوبي توسعه يافته و داراي 5 دندانه‌ي راسي تيز (1). در اين كلكسيون دو گونه مورد شناسايي قرار گرفت كه عبارتند از:
1- گونه‌ي(Eversmann, 1857) Pentachrysis amoena: نمونه‌هاي مطالعه شده: سيستان و بلوچستان، خاش، كوشه سفلي، 13 ارديبهشت 1348، ع. پازوكي، يك نمونه (در حال حاضر اين گونه نزد دكتر Paolo Rosa در ايتاليا براي انجام مطالعات بيشتر باقي مانده است).
ويژگي‌هاي مرفولوژيك: طول بدن 6 تا 13 ميلي‌متر، سر داراي صفحات و شيارهاي پيشاني، فضاي گونه‌اي بلند، شاخك‌ها باريك، ترژيت سوم شكم توسط يك دندانه‌ي مياني به دو قسمت تقسيم شده، حاشيه‌ي مخرجي ترژيت سوم در افراد نر سبز رنگ و در افراد ماده آبي‌رنگ.
پراكنش: روسيه (2) و گزارش جديد براي فون حشرات ايران.
2- گونه‌ي Pentachrysis seminigra (Walker, 1871): نمونه‌ي مطالعه شده: البرز، كرج، كندوان، تير ماه 1356، پازوكي و مرتضوي، يك نمونه ماده.
ويژگي‌هاي مرفولوژيك: طول بدن 9 تا 13 ميلي‌متر، سر و قفسه‌سينه به رنگ آبي تا سبز متاليك، اسكوتوم و سپرچه طلايي رنگ و قسمت مياني سپرچه معمولا آبي رنگ، سينه به شدت منقوط، پيش‌قفسه‌سينه كوتاه و داراي شيار مركزي عميق و پس‌قفسه‌سينه برآمده.
پراكنش: عربستان سعودي، الجزاير، مالزي (2) و گزارش جديد براي فون حشرات ايران.
چكيده لاتين :
In order to identify the family Chrysididae in Hayk Mirzayans Insects Museum (HMIM) which located at Iranian Research Institute of Plant Protection (IRIPP, Tehran), during 2010-2012, the collected specimens by different methods such as Malaise trap and sweeping net from different parts of Iran were studied. Identification were made using Kimsey & Bohart (1991) and confirmed by the forth author (2).
In this collection the species of the genus Pentachrysis Lichtenstein, 1876 belong to the tribe Chrysidini were identified. There are a few species of this genus around the world, and mainly are distributed in the Palearctic region, and Middle East countries.
Generic diagnosis: Moderately large, 9-10 mm, TFC (transverse frontal carina) strong, malar space 2.5-3.5 times MOD (Median ocellar diameters), mesopleuron strongly bidentate, third tergite with well-developed pit row, and by five sharp apical teeth (1). Within this collection two species were identified as follow:
1- Pentachrysis amoena (Eversmann, 1857): Material examined: Sistan & Baluchestan province, Khash, Kousheh-ye Sofla, May 1969, Leg. A. Pazuki. One specimen.
Morphological characters: Body length 6-13 mm, head with TFC, long malar space, slender flagellum, TIII with five apical teeth that bisected by a middle tooth. Anal margin green in male and blue in female.
Distribution: Russia (2) and new record for the fauna of Iran.
2- Pentachrysis seminigra (Walker, 1871): Material examined: Alborz province, Karaj, Kandovan, June 1979, Leg. Pazuki & Mortazavi, 1 female.
Morphological characters: Body length 9-13 mm, this species is usually green and blue overall, but scutum and scutellum is gold and middle part of scutellum by a blue color, SII usually with dark spots, forewing marginal cell is closed, tegula is blue, thorax have a deep punctuation, pronotum is short and with a long medial carina, postscutellum usually well developed .
Distribution: Saudi Arabia, Algeria, Malaysia (2) and new record for the fauna of Iran.
