گونه شناسي تهديدهاي امنيت ملي جمهوري اسلامي ايران

The Typology of the Threats to the National Security of the Islamic Revolution of Iran

آسيب‌شناسي تهديدهاي امنيت ملي امري ضروري براي آينده‌پژوهي امنيتي است. اگرچه آسيب‌شناسي برخي تهديدهاي امنيتي به حوادث دوران‌ گذشته مربوط است، بهره‌گيري از آن نتايج مطلوب و موثري براي آسيب‌شناسي تهديدهاي موجود و آينده فراهم مي‌آورد. از سوي ديگر، چنين فرآيندي زمينه‌ساز شناخت ماهيت تهديد و چگونگي كنترل تهديدهاي بالقوه و بالفعل است. در اين مقاله تلاش مي‌شود از روش يادشده براي تبيين آسيب‌شناسي و گونه‌شناسي تهديدهاي امنيت ملي جمهوري اسلامي ايران استفاده شود. بررسي تهديدهاي انجام‌شده عليه انقلاب و جمهوري اسلامي ايران نشان مي‌دهد تهديدها در مرحله اول ماهيت سخت‌افزاري داشته و به تدريج با تغييرات ماهيتي، كاركردي و نشانه‌اي روبه‌رو شده است. تهديدهاي سخت‌افزاري به منظور مقابله با ساختار سياسي ايران انجام گرفته است. در مرحله دوم، تهديدهاي امنيت ملي ماهيت نرم‌افزاري دارد و معطوف فرسايش قدرت ملي ايران است. نشانه‌هاي تهديد سخت‌افزاري كه در كودتاي نوژه و جنگ تحميلي عراق عليه ايران نمود يافته، به اقدامات محدودكننده عليه ايران در سياست بين‌الملل مربوط مي‌شود. فرآيند يادشده نشان مي‌دهد در هر دوران تاريخي، شكل خاصي از تهديدهاي امنيتي عليه ساختار سياسي ايران وجود داشته است. تبيين اين مقاله براساس رهيافت تاريخي‌ـ ساختاري انجام گرفته است. هدف از بهره‌گيري از رهيافت تحليلي‌ـ تاريخي پيوند شاخص‌هاي تهديد امنيتي در گذشته با فرآيندهاي امنيت‌سازي در آينده است. بر اين اساس، تهديدهاي ساختاري ممكن است در دوران‌ مختلف تاريخي تكرار شود. بنابراين، آسيب‌شناسي تهديدها به منزله فرآيند امنيت‌سازي در رويكرد آينده‌پژوهانه تلقي مي‌شود. در اين مقاله تلاش شده است گونه‌شناسي تهديدهاي امنيت ملي جمهوري اسلامي ايران در فرآيند تاريخي مورد توجه قرار گيرد. بر اين اساس، تهديدهاي فراروي ساختار سياسي ايران در هر دوره تاريخي به گونه‌اي تفكيك‌شده، بررسي مي‌شود. سوال اصلي اين مقاله ويژگي‌هاي تهديدهاي اصلي فراروي جمهوري اسلامي ايران در سال‌هاي اوليه انقلاب و دوران جنگ تحميلي است و اينكه در چه شرايط تاريخي‌ـ ساختاري شكل گرفته و چگونه مديريت شده است.

The pathology of threats to national security can be considered as necessary for security futurology. Although the pathology of some security threats relates to what happened in earlier periods of time, employing it can provide us with effective and desirable results for pathology of the present and past threats. On the other hand, such process will provide the ground for the understanding of the nature of threats, and of how the potential and actual threats can be controlled. This article tries to utilize the method mentioned above for explaining the pathology and typology of the threats to the national security of the Islamic Republic of Iran. The study made on the threats to the Islamic Revolution of Iran indicates that threats have a hardware nature in the first phase, undergoing changes in function, nature, and symptoms in a progressive manner. Hardware threats evolve in line with countering Iran’s political structure. In the second phase, the threats to national security take on a software nature directed at causing erosion in Iran’s national power. The signs of software threats can be considered in the Nojeh coup, and the Iraqi imposed war against Iran. The signs of software threats are related to the restrictive measures against Iran. The mentioned process shows that a specific form of security threats has existed against Iran’s political structure in each historical period. This article’s explanation has been carried out on the basis of a historicalstructural approach. Using the historical-structural approach can be deemed as aimed at establishing between security threat factors and security-building processes. This shows that structural threats have the potentiality of repeating themselves in different historical periods. Therefore, the pathology of threats is deemed as tantamount to the process of security-building in the futurologist approach. This article tries to take into account the typology of the threats to I.R.I national security in the historical process. By the same token, the threats open to Iran’s political structure in each historical period as differentiated by type. The main question of the article asks the subquestions of ‘what characteristics the threats to the Islamic Republic of Iran have had in the early periods of the Revolution and the imposed war on Iran, how they have been formed and managed?