اثر تنش خشكي بر عملكرد دانه و برخي ويژگي هاي مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي آفتابگردان

Effect of drought stress on seed yield and some morpho-physiological traits of sunflower

به منظور ارزيابي سطوح مختلف تنش خشكي بر روي خصوصيات مورفولوژيك و زراعي آفتابگردان (هيبريد روغني آلستار) آزمايشي در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز اجرا شد. تيمار دور آبياري در پنج سطح (50، 100، 150، 200 و 250 ميلي‌متر از تشتك تبخير كلاس A) اعمال شد. نتايج حاصل نشان داد كه افزايش شدت تنش آب باعث كاهش معني دار قطر طبق، تعداد دانه در طبق، وزن صد دانه، درصد روغن، شاخص برداشت، شاخص سطح برگ و عملكرد دانه گرديد. ميانگين عملكرد دانه از 4460 كيلوگرم در هكتار در تيمار شاهد به 3460، 3200، 2210 و 1810 كيلوگرم در هكتار به ترتيب در چهار سطح تنش اعمال شده كاهش يافت.حساس ترين صفت مورفولوژيكي حساس به تنش آب شاخص سطح برگ است كه با اقزايش در تنش كاهش معني دار يافت. هر گونه تاخير در آبياري منجر به كاهش عملكرد از طريق كاهش مرحله زايشي، توليد تعداد كمتر بذر و عدم امكان انتقال آسميلات ها براي پر شدن دانه ها شد.

To investigate the effect of water stress on hybrid variety of sunflower (Allestar)an experiment was conducted in Experiment station of Islamic Azad University Tabriz branch with three replications. Water stress was carried out as irrigation after five evaporation levels (50, 100, 150, 200 and 250 mm) from evaporation Panclass A. Results showed that, increasing water stress decreased head diameter, number of seed per head, 100 seed weight, oil content, harvest index, leaf area index and seed yield. Mean seed yield decreased from 4460, kg per hectare in control (50 mm) to 3460, 3200, 2210, and 1810 kg per hectare, for 100, 150, 200, 250 mm evaporation respectively. It was also revealed that leaf area index was the most sensitive traits to water deficit and was reduced significantly. Delaying shortened reproduction period, which resulted in lower yield and assimilate transportation.