بررسي اثر قطر ذرات بر گرفتگي فيزيكي نوارهاي آبياري قطره‌اي

Evaluating effect of particles diameters on physical clogging of drip irrigation tapes

آبياري قطره اي– نواري يكي از روش هاي نوين آبياري مي باشد كه نقش موثري در بهبود راندمان آبياري و توليد محصولات زراعي و باغي دارد. در اين روش آبياري، گرفتگي فيزيكي مشكل عمده اي به شمار مي آيد كه باعث كاهش يكنواختي پخش آب و افزايش هزينه بهره‌برداري از سيستم آبياري مي گردد. با وجود سيستم تصفيه مناسب، همچنان برخي از ذرات با قطر كمتر از 075/0 ميلي متر (كوچكتر از قطر فيلترهاي توري در سيستم آبياري قطره اي)، مي توانند از فيلترها عبور كرده و باعث گرفتگي قطره‌چكان‌ها شوند. در اين تحقيق ميزان تاثير اين ذرات بر ميزان گرفتگي فيزيكي قطره چكان ها بررسي شد. براي اين منظور، يك مدل فيزيكي آبياري قطره‌اي با سه لاترال و 7 قطره‌چكان روي هر لاترال طراحي گرديد. از يك مخزن پلاستيكي براي تهيه آب گل‌آلود حاوي ذرات با هفت بازه قطري مختلف استفاده گرديد. در اين تحقيق با ورود آب گل‌آلود حاوي ذرات با بازه قطري مورد نظر، مقادير دبي قطره‌چكان‌ها اندازه‌گيري گرديد. از شاخص‌هاي ميانگين دبي قطره‌چكان‌ها، ضريب يكنواختي كريستيانسن، درصد دبي تخليه و درصد كاهش دبي براي تحليل گرفتگي قطره‌چكان‌ها استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه تاثير قطر ذرات ريز بر گرفتگي قطره چكان ها در سطح احتمال 1 درصد معني دار است. همچنين نتايج نشان داد كه با كاهش قطر ذرات، ميزان گرفتگي افزايش مي يابد. به‌طوري‌كه در اندازه ذرات با قطرهاي كمتر از 037/0 ميلي متر، بيشترين گرفتگي در قطره‌چكان‌ها ايجاد مي شود.

Tape drip irrigation is one of the relatively new methods which can be considered as an effective tool in improving irrigation efficiency as well as agricultural and horticultural crop production. The so-called physical clogging of emitters is the most important problem in tape drip irrigation system that causes decreasing of emission uniformity and increasing of operating costs. Despite appropriate filtration system, some fine particles with less than 0.1 mm in diameter (minimum diameter of the screen filter mesh) can cross through the filters, causing the emitter clogging. The objective of this study was to investigate the effect of fine particle diameters on emitter clogging in drip irrigation tapes system. The result indicated that the effect of fine particle diameter on emitters clogging is statistically significant (at 1% level of significance). The results also indicated that by reducing the particle diameters, emitter clogging is increased. Such that the maximum clogging can occur by particles that have less than 0.037 mm diameter.