ماهيت شناسي تاويل بر اساس روايتي از تفسير نعماني و تاويل معروف و منكر در پرتو آن

A Study of the Nature of Ta’wil Based on a Narration from Tafsir-e No’mani and the Esoteric Interpretation of the Ma’ruf and Monkar

معروف و منكر از جمله اموري است كه همواره مورد توجه شريعت قرار داشته و بر هيچ انديشمندي جايگاه و نقش كليدي آن ، به منظور تحقق احكام و فرامين الهي پنهان و پوشيده نمي باشد.در اين ميان ، آنچه بيش از پيش مورد توجه محققين و اهل قلم قرار گرفته است ، نگاه سنتي به مسيله امر به معروف و نهي از منكر و ذكر مصاديق مختلف و بررسي آثار و پيامدهاي اجتماعي آن بوده است.و اما آنچه مغفولٌ عنه واقع شده ، تاويل معروف و منكر و به عبارت ديگر مصداق اتّم و اكمل و به ديگر سخن تاويل اعظم اين دو پديده مي باشد.بدين منظور ، اين مقاله در صدد بررسي معروف و منكر از منظر تاويل خواهد بود.نگارنده بر اين باور است كه محقق گشتن معروف- با تعريف و تاويلي كه از آن ارايه مي شود- خود زمينه ساز بروز و ظهور تمام مصاديق معروف خواهد بود.و در مقابل ،‌انكار چنين معروفي ،‌ به انكار ديگر معروفها و امر به تمام منكرها خواهد انجاميد.بدين منظور ابتدا بحثي كوتاه درباره تاويل و رسوخ در علم خواهيم داشت و به دنبال آن به بررسي انواع تاويل به روايت «نعماني» و به نقل از امير مومنان (ع) همت خواهيم گمارد.و پس از آن بخشي از اين انواع تاويل را كه مرتبط با موضوع مورد بحث مي باشد ، مورد توجه و امعان نظر قرار خواهيم داد.

The ma’ruf and monkar (virtues and vices) is among the issues which have constantly been under the focus of Shari’ah and every religious scholar is fully aware of its key role in fulfilling the Divine commands and injunctions. Meanwhile, what has attracted the scholars is the traditional approach toward the ma’ruf and monkar and citation of various examples for it and examination of its social consequences. However, the esoteric and grand interpretation of the ma’ruf and monkar has been completely neglected. Hence, the present article is an attempt to investigate the ma’ruf and monkar from the standpoint of ta’wil) esoteric interpretation). The author believes that fulfillment of ma’ruf – through the definition and ta’wil we offer for it – paves the way for the manifestation of all examples of ma’ruf. On the contrary, denial of such a ma’ruf will lead to the denial of all kinds of ma’ruf and recommendation for all kinds of monkar. To accomplish this, the present article, first, briefly introduces ta’wil and penetration (rosukh) of knowledge. Then, various kinds of ta’wil are examined on the basis of the No’mani narration quoted from the Commander of the Faithful (a.s.). Finally, those types of ta’wil related to the subject under discussion here are discussed in depth.