بررسي ضايعات آسيب‌شناختي ناشي از نوزاد سستود تنيا هيداتيژنا در گوسفند

A Pathological Study on Taenia hydatigena Larval Lesions and its Infection Rate in Sheep

سيستي سركوس تنياكوليس مرحله لاروي تنيا هيداتيژنا مي‌باشد كه حضور آن در نشخواركنندگان اهلي و وحشي در سراسر جهان گزارش شده است. اين سيستي سركوس يك انگل شايع گوسفند در ايران مي‌باشد. هدف از انجام اين مطالعه تعيين ميزان آلودگي به سيستي سركوس تنياكوليس، طبقه بندي شدت ضايعات كبدي آن و توصيف خصوصيات آسيب شناسي ضايعات اين لارو در گوسفند مي‌باشد. در اين مطالعه از 340 لاشه گوسفند بررسي شده (259 راس در كشتارگاه نجف آباد و 81 راس در كشتارگاه جونقان)، به ترتيب 65 راس گوسفند (48/25%) و 30 (37%) به سيستي سركوس تنياكوليس آلوده بودند. اين كيست در نواحي آناتوميكي مختلف مشاهده شد كه شامل كبد، مزانتر، چادرينه، پرده صفاق و ديافراگم بود. هيچ گونه كيست سيستي سركوس تنيا كوليس در قلب و ريه گوسفندان كشتار شده وجود نداشت. در كبد گوسفندان آلوده چندين مسير مهاجرت مارپيچ به رنگ قرمز تا قهوه اي و يا سفيد متمايل به خاكستري مشاهده شد. بررسي هيستوپاتولوژي ضايعات كبدي تازه تشكيل شده نشان داد كه مسيرهاي مهاجرت مملو از گلبول‌هاي قرمز، فيبرين و خرده‌هاي بافتي بودند. همچنين در مسيرهاي مهاجرت، مقاطع لارو تنيا هيداتيژنا، نكروز و دژنراسيون سلول‌هاي كبدي و نفوذ سلول‌هاي آماسي نيز مشاهده شد. نكروز كازيوز و آهكي شدن در ناحيه مركزي كانال‌هاي مهاجرت قديمي ديده شد. تعداد زيادي سلول‌هاي ماكروفاژ يا سلول‌هاي اپيتليوييد و سلول‌هاي غول پيكر در اطراف منطقه نكروز مشاهده شد. اين ساختار‌ها توسط بافت همبند كلاژنه كه در آن لنفوسيت‌ها و پلاسما سل‌ها نفوذ كرده بودند، احاطه شده بود. جهت طبقه بندي شدت ضايعات كبدي، تعداد كانال‌هاي مهاجرت در سطوح كبد شمارش شده و به سه درجه خفيف (كم‌تر از پنج مسير مهاجرت)، متوسط (بين پنج تا ده مسير مهاجرت) و شديد (بيشتر از ده مسير مهاجرت) طبقه بندي گرديد كه به ترتيب در 19/76%، 05/19% و 76/4% از موارد مشاهده شد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه مهاجرت كبدي لارو‌هاي تنيا هيداتيژنا مي‌تواند باعث ضرر اقتصادي گردد و برنامه‌هاي كنترل اين بيماري توصيه و تاكيد مي‌شود.

Cysticercus tenuicollis is the larval stage of Taenia hydatigena, the presence of which has been reported in wild and domestic ruminants throughout the world. It is a common parasite of sheep in Iran. This study was undertaken to determine Cysticercus tenuicollis infection rate, to rank the severity of its hepatic lesions and to describe the pathological characteristics of the lesions in sheep. Out of 340 examined sheep (259 in Najaf Abad and 81 in Joneghan abattoir), 65 (25.48%) and 30 (37%) were infected with Cysticercus tenuicollis, respectively. This cyst was observed in different anatomic locations including liver, mesentery, omentum, peritoneum and diaphragm. There was no Cysticercus tenuicollis in the heart and lung of slaughtered sheep. The liver of the infected sheep showed multiple red to brown or greyish-white tortuous tracts .The histopathological examination of newly formed hepatic lesions revealed migratory tracts filled with red blood cells, fibrin and tissue debris. The sections of Taenia hydatigena larvae, hepatocellular degeneration, necrosis, and infiltration of inflammatory cells were observed in the migratory canals too. Caseous necrosis and calcification were seen in the central part of old migratory tracts. A large number of macrophages or epithelioid cells and giant cells were seen around the necrotic area. These structures were surrounded with collagenous connective tissue infiltrated by lymphocytes and plasma cells. To rank hepatic lesions, the number of migratory tracts, in hepatic surfaces were counted and assigned to one of the following categories including mild (1-4 migratory tracts), moderate (5-10) and severe ( > 10) and the results were 76.19%, 19.05% and 4.76%, respectively. The results of this study show that the migration of Taenia hydatigena larvae can cause economic losses and the disease control programs are recommended and emphasized.