رابطه نقش جنسيتي با سلامت رواني و مولفه‌هاي آن در زنان شاغل

The Relationship between Gender Role and Mental Health and its Components in Employed Women

از‏آنجا‏كه زنان در اجتماع امروزي نقش‌هايي چندگانه و گاه متضاد دارند، بررسي سلامت رواني آنان اهميتي ويژه‌ دارد. يكي از عوامل موثر در سلامت رواني نقش جنسيتي است. در پژوهش حاضر، رابطه نقش جنسيتي مردانگي و زنانگي با يكديگر و با سلامت رواني و مولفه‌هاي آن در زنان شاغل شهر تهران مورد بررسي قرار‏گرفته‏است؛ به اين منظور، نمونه‏اي متشكل از 500 زن شاغل در ادارات، سازمان‏ها و شركت‏هاي دولتي شهر تهران با روش نمونه‏گيري طبقه‏اي تصادفي انتخاب‏شدند. همه آزمودني‌ها به كليه گويه‌هاي پرسش‏نامه سلامت رواني گلدبرگ (1972) و مقياس نقش جنسي بم فرم كوتاه (1981) پاسخ‏دادند. براي تحليل آماري داده‌ها از ضريب همبستگي پيرسون و رگرسيون چندمتغيري استفاده‏شد. نتايج پژوهش نشان‏داد كه زنانگي و مردانگي با يكديگر همبستگي مثبت معني‌دار دارند؛ همچنين، زنانگي با سلامت رواني، مولفه اضطراب، مولفه اختلال در عملكرد اجتماعي و مولفه افسردگي همبستگي ساده معني‌دار دارد؛ اما با مولفه نشانه‌هاي بدني، همبستگي معني‌داري ندارد. مردانگي با سلامت رواني و مولفه اختلال در عملكرد اجتماعي همبستگي ساده معني‌دار دارد؛ اما با مولفه‌هاي نشانه‌هاي بدني، اضطراب و افسردگي، همبستگي معني‌داري ندارد؛ علاوه‏بر‏آن، نتايج تحليل رگرسيون نشان‏دادند كه وقتي متغيرهاي زنانگي و مردانگي با هم در تحليل رگرسيون وارد مي‌شوند، تنها متغير زنانگي توان پيش‌بيني سلامت رواني و برخي از مولفه‌هاي آن را دارد و متغير مردانگي در اين پيش‌بيني نقشي‏ندارد؛ در كل نتايج اين پژوهش نشان‏داد كه زنان شاغل از لحاظ سلامت رواني در وضعيتي مناسب قرار‏دارند، لذا، مي‌توان‏نتيجه‏گرفت كه اشتغال زنان در بيرون از خانه مفيد است و براي آنان سلامت رواني، احساس رضايت و عزت‏نفس فراهم‏مي‌كند.

Since women in todayʹs society have multiple and sometimes conflicting roles, the study of their mental health is particularly important. One of the factors affecting mental health is gender role. In the present study, the relationship between gender role (masculinity and femininity) and mental health has been investigated. The aim of the present research is to identify the relationship between gender role (masculinity and femininity) and mental health and its Components (somatic symptoms, anxiety, dysfunction and depression) in Employed Women in Tehran. To do this, a sample consisting of 500 employed women in offices, organizations and administrative companies of Tehran city were selected through random stratified sampling. All subjects answered all items of Goldberg’s (1972) General Health Questionnaire (GHO) and Bem’s (1981) sex role inventory (short form). These Two tests have high reliability and validity. To analyze data statistically, Pearson`s correlation coefficient and multiple regression analysis were employed. The results of the research indicated that femininity and masculinity have significant positive correlation with each other. Femininity has also a negative correlation with problems in mental health, anxiety, dysfunction and depression, but has no correlation with somatic symptoms. Masculinity has a significant negative correlation with mental health and dysfunction; it has no significant correlation with somatic symptoms, anxiety and depression. In addition, the results of regression analysis showed that masculinity has no significant role in explanation of the variance of mental health and its components (somatic symptoms, anxiety, dysfunction and depression). The results showed that in terms of mental health, working women are in a good condition. Therefore, we can conclude that the employment of women outside the house is useful. Thus, officials are expected to create more employment opportunities for women and provide mental health, satisfaction and self-esteem for them.