حقيقت قلب در عرفان اسلامي

The Reality of Heart in Islamic Mysticism

حقيقت انسان تنها مرتبه روحي و كمال او، صرفاً تجرد از تعلقات مادي و تبديل شدن به عقول و مجردات نيست، بلكه حقيقت انسان، قلب و هويت جمعي اوست كه به‌واسطه احديت جمعيت خود دريافت‌كننده تجليات جمعي كمال الهي مي‌گردد. همه بحث‌هاي عرفان عملي در تبيين منازل و مقامات سلوك الي الله، توصيف حالات قلب است و اساس عرفان نظري، در توضيح هستي و تعينات آن، در حقيقت بيان قلب يا حقيقت انسان است كه «من عرف نفسه فقد عرف ربه». قلب با حركت و سلوك باطني خود در مراتب وجود، مي‌تواند به بالاترين و كامل‌ترين مرتبه ظهور برسد؛ يعني تعين اول، كه باطني‌ترين تعين، منشا و اصل همه ظهورات است و نهايت درجه معرفت حق‌تعالي در اين مرتبه حاصل مي‌گردد. نوع انسان به دليل برخورداري از حقيقت قلبي، استعداد جمع تمام حقايق اسمايي را دارد. اين قابليت تنها در افرادي كه از آنها با عنوان خليفه و حجت خداوند ياد مي‌شود، به فعليت كامل مي‌رسد. ازاين‌رو، درجه كمال و مقام هر فرد انساني، وابسته به ميزان فعليت رساندن اين استعداد و ابراز حقيقت انساني خويش است.

Manʹs reality refers not only to his spiritual stage and perfection and to mere detachment from material belongings and changing into intellects and nonmaterial things; rather, manʹs reality is his heart and collective identity which receives collective manifestations of divine perfection through the oneness of his folk. All the discussions about practical mysticism which seek to define the stages and stations of the journey towards God describe heart states, and the basis of theoretical mysticism in explaining the existence and its determinations is, in fact, a reflection of manʹs heart or reality, and idea which is expressed in: "he who knows himself, surely knows his God". Through its inner motion and journey throughout the stages of existence, the heart can reach the highest and most perfect stage of manifestation, i.e., the first determination which is the most inner determination and origin and of all manifestations. It is in this stage that utmost degree of oneʹs knowledge of the Most High God is reached. Mankind has the capacity to gather all the realities relating to Divine Names because he has heart reality. This capacity reaches its utmost only in those who are referred to as Godʹs vicegerent and argument. Therefore, the degree of perfection and station of every individual depends on the degree of his/her realization of this capacity and the human reality he/she shows.