الگوي رهبري خدمتگزار مبتني بر ديدگاه امام خميني(ره)

Servant Leadership model based on the Views of Imam Khomeini (RA)

خدمت و خدمتگزاري، يكي از عالي‌ترين مضامين مطرح‌شده در متون ديني و گفتار و سيره رهبران ديني ما مسلمان است. به‌رغم بحث‌ها و گفتگو‌هاي فراواني كه در اين زمينه ميان مديران و رهبران جامعه ما صورت مي‌گيرد، اما هنوز اين مفهوم و مصاديق آن در قالب يك الگوي علمي و مدون ارايه نشده است. حال آنكه حدود چهار دهه از مطرح شدن و عملياتي شدن الگوي رهبري خدمتگزار در چندين كشور غربي مي‌گذرد. اين تحقيق به منظور پر كردن اين خلا علمي در كشور و با الگو قرار دادن امام خميني(ره)، به عنوان يك رهبر خدمتگزار، به بررسي انديشه‌هاي آن شخصيت در زمينه رهبري خدمتگزار پرداخته است. هدف از اين تحقيق، بررسي سه سوال اساسي چرايي، چيستي و چگونگي رهبري خدمتگزار از ديدگاه امام خميني(ره) و ارايه يك الگوي جامع در اين زمينه است. در اين تحقيق كه يك پژوهش بنيادي از نوع توصيفي _ اكتشافي است، براي بررسي الگوي رهبري خدمتگزار از ديدگاه امام خميني(ره) از روش تحليل مضمون استفاده شده است. براي گردآوري و شناسايي مضامين مرتبط با رهبري خدمتگزار، نخست مباني نظري و ديدگاه‌هاي مختلف صاحب‌نظران غربي طي سال‌هاي اخير بررسي شد، سپس با بررسي و مطالعه كامل دوره 22جلدي صحيفه امام، مضمون‌هاي مرتبط، استخراج و كدگذاري گرديده و فراواني آنها شمارش شده‌اند. به منظور تدوين الگوي جامع رهبري خدمتگزار از ديدگاه امام خميني(ره)، از نرم‌افزار تحقيق كيفي NVivo 8 براي انجام تحليل مضمون استفاده شده است. نتايج تحقيق نشان مي‌دهند اين الگو داراي سه مضمون غالب، پانزده مضمون فراگير، 35 مضمون سازمان‌دهنده و 110 مضمون اصلي و 22 مضمون فرعي است. روابط ميان اين مضمون‌ها نيز در قالب يك الگو ارايه شده‌اند. در پايان نيز پيشنهادهايي براي تحقيقات آينده ارايه شده است.

Serving and serve are among the most highly valued notions introduced in religious texts and presented in Muslim religious leaderʹs sayings and actualized by their conducts (Sire). Although vast discussions have been put forward by managers in our country on the related topics, but yet, this notion and its examples have not been revealed through a scientific and comprehensive model, where it is for four decades that servant leadership modelhas proposed and performed in some western countries. In order to fill this gap and with emulating Imam Khomeini as a worthy model, the present study aimed to review his thoughts about servant leadership. This research paper tried to find answers for these threefold questions based on Imam Khomeiniʹs approach; what is servant leadership?, why is it necessary and how is it possible? Then, it suggested a comprehensive model. In this paper, which is considered as a fundamental research with an exploratory-descriptive methodology, to study servant leadership from the viewpoint of Imam Khomeini content analysis method was used. For gathering and determination of related notions for servant leadership, first; theoretical foundations and different views of western scholars through later years were reviewed and hence, after studying 22 volumes collection of "Imam Khomeiniʹs Sahifeh"related contents were derived and for each one a code was attached to and also their frequency were enumerated. In order to design a comprehensive model for servant leadership from the viewpoint of Imam Khomeini Nvivo 8 (software for qualitative research method) was used for analyzing the data. This model includes 3 dominant notions, 15 popular notions, 35 organizing notions, 110 major notions and 22 minor notions. Their interrelationships have been shown through presented model. Finally, some suggestions have made for future studies.