بررسي اثر سطوح مختلف آب و نيتروژن بر صفات مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي گياه دارويي بابونه اورآ (Matricaria aurea L.)

Effect of different level water and nitrogen on morphological and physiological traits of Matricaria aurea L.

مقدمه و هدف: بابونه اروپايي زرد يا بابونه اورآ ‏Matricaria aurea)‎‏) يكي از گياهان دارويي متعلق به خانواده ستاره آسا يا كاسني است ‏كه به طور وحشي در برخي مناطق كشور رشد مي كند. ماده موثره حاصل از گل هاي بابونه كاربرد وسيعي در ‏صنايع داروسازي، غذايي، آرايشي و بهداشتي دارد. شرايط اكولوژيكي نقش عمده اي در رشد، نمو، عملكرد و ‏كيفيت مواد موثره گياهان دارويي دارند. هدف از اين تحقيق، بررسي اثر سطوح مختلف آب و نيتروژن ‏بر رشد و نمو، عملكرد پيكر رويشي و ميزان اسانس گياه بابونه اورآ بود. روش تحقيق: تحقيق حاضر از فررودين ماه 1387 تا ‏شهريور ماه 1387 در گل خانه مركز پژوهش هاي گياهان دارويي، دانشگاه آزاد اسلامي واحد ‏شهركرد انجام گرفت. در اين تحقيق از آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي ‏با سه تكرار استفاده شد. ‏سه سطح رطوبتي (0، 25 و 50 درصد تخليه رطوبتي خاك) و ‏5 سطح كود نيتروژن (0، 500، 1000، 1500 و 2000 ميلي گرم در هر گلدان)‏‎ ‎مورد مطالعه قرار گرفت.‏ نتايج و بحث: براساس نتايج به دست آمده در اين تحقيق، تاثير ‏سطوح مختلف آب بر همه متغيرهاي مورد نظر معني دار بود و سطوح مختلف نيتروژن تاثير ‏معني داري بر تعداد ‏شاخه و تعداد گل و وزن تر گل نداشت، درحالي كه اثر آن بر ارتفاع بوته و وزن خشك اندام هوايي معني دار ‏بود. ‏ توصيه كاربردي/صنعتي: نتايج اين مطالعه نشان داد كه تغذيه مناسب نيتروژن (تيمار2000 ميلي گرم در هر گلدان)‏‎ و عدم دريافت تنش خشكي سبب افزايش توليد اسانس در گياه بابونه اورا مي شود.

Background & Aim: Matricaria aure is one of medicinal plants belonging to Asteraceae family. They naturally grow in some regions of the country and have different medical properties and various applications in medicine production and traditional medications. Ecological conditions have a significant impact on growth, performance, and quality of medical plants. The aim of this research is to investigate the effects of two important ecological factors (nitrogen and water) on the growth, performance and essential oil from Matricaria aure. Experimental: The present research has been carried out at the researches centre of medical plants in Shahrekord Branch, Islamic Azad University, in 2008. In this research, the factorial experiment with completely random bases and three replications were used. Five different levels of nitrogen (0, 500, 1000, 1500, and 2000 mg/pot) and three levels of irrigation (0, 25, and 50 % depletion of the soil moisture) were studied. Results & Discussion: The result of analysis of variance of the experiment for Matricaria aurea showed that different levels of nitrogen do have significant impacts on the plant height, chlorophyll content, total dry matter and % essential oil. Also, the impact of different levels of water on all characteristics was significant. Industrial and practical recommendations: The findings of this research indicated that the appropriate nutrition of nitrogen and not receiving drought stress can boost the essence production in Matricaria aure.