فراغت و ارزش‌هاي فرهنگي

Leisure and Cultural Norms

يكي از عرصه‌هاي مهمي كه در مطالعات اجتماعي و پژوهش‌هاي فرهنگي براي شناخت تحولات ارزشي و نگرشي و سبك‌هاي جديد زندگي مورد توجه قرار مي‌گيرد عرصه فراغت است، زيرا به سبب در برداشتن الزامات كمتر و آزادي عمل بيشتر مي‌تواند ارزش‌ها و نگرش‌ها و ذايقه‌هاي فرهنگي را بازنمايي كند. ازاين‌رو مطالعه و پژوهش در اوقات فراغت جوانان كه نسلي پيشرو و نمايانگر روند تغييرات فرهنگي جامعه هستند هم براي شناخت اين روندها و هم براي برنامه‌ريزي و سياست‌گذاري فرهنگي ضروري مي‌نمايد. در اين راستا هدف اصلي اين پژوهش مطالعه الگوهاي فراغت دانشجويان غير تهراني و شناخت مسايل و مشكلات اوقات فراغت آنان است. مطالعه چگونگي گذران اوقات فراغت دانشجويان و شناسايي عوامل احتمالي موثر در آن به ما كمك مي‌كند تا بتوانيم نيازها و علايق فراغتي آنان را شناخته و كمبودها و مشكلات فراغتي را در اين گروه با دقت بيشتري بررسي كنيم. اين مطالعه بر روي نمونه‌اي احتمالي از دانشجويان دختر و پسر خوابگاهي دانشگاه تهران انجام گرفته و يافته‌هاي آن حاكي از آن است كه در گذران اوقات فراغت، دختران بيشتر به شيوه‌هاي فعالانه و پسران بيشتر به شيوه‌هاي سرگرمي‌خواهانه گرايش دارند. به طور كلي ميزان استفاده دانشجويان پسر از امكانات فراغتي خوابگاه، به مراتب بيشتر از دختران بوده است. بيش از نيمي از دانشجويان از نحوه گذران اوقات فراغت خود ناراضي بوده و مهم‌ترين دليل نارضايتي آنها محدوديت امكانات تفريحي و مشكلات مالي بوده اما محروميت از امكانات تفريحي در دختران و محدوديت‌هاي مالي در پسران بيشتر ذكر شده و در مجموع دانشجويان دختر با مشكلات فراغتي بيشتري مواجه بوده‌اند. همچنين شيوه گذران اوقات فراغت دانشجويان با برداشت آنان از فراغت، ارزش‌ها و نگرش‌ها، سبك زندگي، ميزان پايبندي ديني و ميزان برنامه‌ريزي آنها براي فراغت ارتباط دارد.

Leisure is one of the most important fields in the socio cultural studies which represent the cultural changes and new life styles. Since people in their leisure times have more freedom and less obligations so that most of them choose and do activities which are based on their values and interests and cultural tastes. Hence, the study of leisure among the youth which are a leading generation and represent the cultural changes of society sounds to be beneficial for recognizing the cultural trends and planning and policy making as well. So the main object of this research is to study the leisure patterns of non Tehranian students and recognizing their leisure problems. The study of leisure activities of students and the factors influencing it could help to know about their leisure needs and interests and examine their leisure problems more exactly. This research conducted on a probabilistic sample of dormitory students of the University of Tehran. The research findings show that in the spending of leisure times girls tend to the active ways and boys tend to amusing ways of spending leisure. On the whole boys use the leisure facilities of dormitory much more than girls. In addition, more than half of the students are not satisfied with the way they spend their leisure and the most important reason of their unsatisfying is mentioned the limitation of recreational facilities and financial problems. However the girls have confronted with more deprivations in recreational facilities and boys have more financial limitations. Finally the way of spending leisure times is related to the studentsʹ concept of leisure, attitudes and values, life style, amount of religious commitment and the previous planning for leisure.