تحليل مفهوم "رشد" با تكيه بر آيات قرآن كريم

An Analysis of the Concept of ʹʹDevelopmentʹʹ (Roshd) with Reference to the Holy Qurʹʹan

هدف اصلي اين پژوهش، دستيابي به شناخت كاملتر، عميقتر و دقيقتر از مفهوم "رشد" به عنوان يكي از مفاهيم اساسي در تربيت اسلامي، بررسي عناصر و اجزاي آن و هم چنين عرضه الگويي مفهومي از مسير رسيدن به رشد (از ديدگاه قرآن كريم) است. روش اين پژوهش، تحليل مفهومي است. مفهوم "رشد" با استفاده از سه شيوه تحليل مفهومي يعني بررسي بافت يا سياق مفهوم، تحليل مفهوم برحسب مفهوم متضاد و تحليل بر حسب شبكه معنايي ( از نوع ارتباط اندراجي) مورد بررسي قرار گرفته است. بر اساس يافته هاي پژوهش مي توان گفت رشد شامل دو بعد معرفت و محبت الهي است؛ رشد در گرو دستيابي به معرفت حقيقتي است و طي كردن مراحل معرفت يابي و رشد، جز در بستر آزادي و محبت معنا و مفهوم نمي يابد.

This study is intended to present a more comprehensive, deeper, and closer understanding of the concept of ʹdevelopmentʹ (roshd), as a basic concept in the Islamic education. The components of development will be reviewed and a conceptual model of the processes involved for its reaching from the viewpoint of the holy Quran will be presented. This research follows a conceptual-analytic method. The concept of development are investigated by three methods of conceptual analysis, including the structure of the concept, analysis of the contradictory concepts, and analysis of the concept with regard to meaning framework. The investigation resulted in the idea that development is composed of two aspects of Devine knowledge and love. Development is indebted to real knowledge and it can never be achieved without freedom and love.