مقايسه فعاليت ضد ميكروبي عصاره اتانولي، آبي و جوشانده تعدادي گياهان دارويي استان گلستان عليه فعاليت باكتري استافيلوكوكوس اوريوس

Comparison of antibacterial activity of some of the medical plants extracts of Golestan province against Staphylococcus aureus

?مقدمه و هدف: در طول تاريخ بشري، بسياري از بيماري هاي عفوني به طور سنتي با داروهاي گياهي درمان شده اند، به طوري كه امروزه در بسياري از كشورهاي در حال توسعه داروهاي گياهي نقش اصلي را در درمان اوليه ايفا مي كنند. اين مطالعه نيز با توجه به تنوع زيستي گياهان در استان گلستان به منظور بررسي اثر ضدباكتريايي عصاره الكلي، آبي و جوشانده تعدادي گونه از گياهان دارويي استان عليه سويه‌هاي باليني و استاندارد استافيلوكوكوس اوريوس حساس و مقاوم به متي سيلين و مقايسه بين آن ها و نيز تعيين گياه مناسب جهت مطالعات بعدي انجام شده است. روش تحقيق: در اين تحقيق عصاره الكلي به روش پركولاسيون و عصاره آبي با استفاده از دستگاه بن‌ماري و جوشانده نيز به روش جوشاندن تهيه شد. بررسي اثر ضدباكتريايي عصاره گياهان عليه سويه‌هاي MRSA و MSSA به روش انتشار در آگار و به كمك ديسك صورت گرفت و هر آزمون سه بار تكرار گرديد. خاصيت ضدباكتريايي عصاره‌ها با هم مقايسه گرديد. سپس با استفاده از روش حداقل غلظت بازدارنده از رشد (MIC) تعيين شد. نتايج و بحث: از بين 23 گونه گياهي مورد بررسي عصاره اتانولي سياه‌دانه Nigella sativa ، اكاليپتوس Eucalyptus globulus ، گل راعي Hypericum perforatum ، انار Punica granatum ، گز Tamarix aphylla، زرشكBerberis vulgaris ، درمنه Atremisia dracunculus و اسپند Peganum harmala در روش انتشار ديسك بهترين اثر را نشان دادند و در بررسي عصاره آبي گياهان بهترين اثر مربوط به عصاره آبي گياهان انار، درمنه و اكاليپتوس و در مورد جوشانده گياهان بهترين اثر ضدباكتريايي مربوط به جوشانده گياهان انار، اكاليپتوس، درمنه، زرشك و گز مي‌باشد. به طور كلي عصاره ي الكلي گياهان اثر ضدباكتريايي بهتري را نسبت به ساير عصاره‌ها نشان دادند و در همه موارد اثر ضدباكتريايي عصاره‌ها با آنتي‌بيوتيك و وانكومايسين كه به عنوان شاهد در نظر گرفته شده بود، مقايسه گرديد كه در مورد گياهان موثر در اكثر موارد تاثير ضدباكتريايي آن ها بيش از وانكومايسين 30 ميكروگرمي بوده و در اغلب گياهان فعاليت ضدباكتريايي آن ها عليه سويه‌هاي MRSA بيش از MSSA بود و در ارزيابي MIC ، پوست ميوه انار و پايين‌تر از ساير انواع عصاره‌ها بود(MIC=0.01 mg/ml). توصيه كاربردي/ صنعتي: با توجه به اثر ضد باكتريايي بسيار خوب تعيين اثرات باليني آن ها در طرح‌هاي تجربي ضروري است. در نهايت عصاره ي پوست انار در دو روش بررسي، داراي خاصيت ضد باكتريايي مناسبي استافيلوكوكوس اوريوس بود.