فعاليت ضدباكتريايي اسانس چند گياه دارويي انحصاري ايران عليه باكتري سودوموناس آيروژينوزا جداشده از گوشت

Antibacterial activity of the essential oils of endemic plants

مقدمه و هدف: متابوليت هاي ثانويه با خواص زيست فعالي و عملكردي در اسانس گياهان معطر مي توانند در جهت بهبود كيفيت و ماندگاري بيشتر مواد غذايي به عنوان نگهدارنده هاي طبيعي موثر واقع شوند. اين مطالعه با هدف مقايسه خاصيت ضدباكتريايي اسانس چند گياه بومي ايران براي استفاده در صنايع غذايي اجرا شد. روش تحقيق: ابتدا اندام هوايي پنج گونه گياه دارويي انحصاري ايران شامل آويشن دنايي (Thymus daenensis Celak.)، آويشن كرماني (Thymus carmanicus Jalals)، مرزه بختياري (Satureja bachtiarica Bunge.)، مرزه خوزستاني (Satureja khuzestanica Jamzad.) و كرفس معطر بختياري يا كلوس (Kelussia odoratissima Mozaff.) به همراه دو گونه بومي مرزه معمولي (Satureja hortensis L.) و گلپر برفي (Heracleum lasiopetalum Boiss.) از استان هاي چهارمحال و بختياري، كرمان و خوزستان جمع آوري شد. سپس به روش تقطير با آب (طرح كلوينجر) اسانس گيري انجام شد. قدرت ضد ميكروبي اسانس ها در سه غلظت عليه Pseudomonas aeruginosa به روش انتشار ديسك تعيين شدند. نتايج و بحث: اسانس هاي مرزه معمولي، مرزه بختياري ، مرزه خوزستاني ، آويشن دنايي و آويشن كرماني بيشترين قطر هاله ممانعت از رشد را عليه باكتري عامل فساد گوشت Pseudomonas aeruginosa داشتند. در نهايت اسانس مرزه بختياري (Satureja bachtiarica Bunge.) موثرترين اسانس انتخاب بود. توصيه كاربردي/ صنعتي: اسانس مرزه به عنوان يك طعم دهنده و نگهدارنده طبيعي مي تواند جايگزين نگهدارنده هاي سنتزي در صنعت غذا به خصوص توليد و فرآوري گوشت به كار برده شود.

Background & Aim: Secondary metabolites with bioactive and functional properties in essence of aromatic plants can be useful for improvement of quality and persistence of food as natural preservative. The aim of this study was to evaluate the in vitro antibacterial of essential oils of some of the medicinal plants collected from Chaharmahal va Bakhtiari Province, Iran. Experimental: The essential oil of Iranian medicinal plants including Thymus daenensis Celak, T. carmanicus Jalals, Satureja bachtiarica Bunge, S. khuzestanica Jamzad and S hortensis L (Lamiceae) and Kelussia odoratissima Mozaff and Heracleum lasiopetalum Boiss were collected from southwest Iran. Plant materials were subjected to hydro-distillation using a Clevenger-type apparatus according to the method recommended in BT. The antibacterial activity of the essential oils against Pseudomonas aeruginosa was tested by agar disc diffusion. Results & Discussion: The results showed that almost studied essential oils from seven herbs showed antibacterial activity. The essential oils of various species of Lamiaceae have higher antibacterial activity than Apieacea species. Industrial and practical recommendations: In finally, the results obtained appeared to confirm the antibacterial potential of the plants investigated. Satureja species (savory) essential oils can be replaced the natural flavor preservative by synthetic preservative in food industry especially in production of meat.