بررسي وضعيت سلامت سالمندان شهر قم، سال 1390

Evaluation of Health Status of Elderly in Qom City, 2011, Iran

زمينه و هدف: سلامتي جز مهمي از سالمندي فعال است و سالمندي بدون ناتواني، همراه با سلامت جسماني، رواني و مشاركت فعال در فعاليت‌هاي اجتماعي را مي‌توان سالمندي موفق دانست. مولفه‌هاي اقتصادي، اجتماعي، فيزيولوژيكي و عوامل فرهنگي مانند روابط اجتماعي مثبت روي وضعيت سلامت تاثيرگذار است. اين مطالعه با هدف بررسي وضعيت سلامت سالمندان شهر قم انجام شد. روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي - مقطعي، 300 سالمند با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي سيستماتيك از شهر قم در سال1390 انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه كيفيت زندگي مرتبط با سلامت سالمندان بود. اطلاعات جمع‌آوري‌شده با استفاده از آمار توصيفي، آزمون‌هاي تي‌تست، آناليز واريانس، كروسكال- واليس و رگرسيون چندگانه مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. سطح معني‌داري آزمون‌ها كمتر از 05/0 در نظر گرفته شد. يافته‌ها: ميانگين و انحراف معيار نمره كلي كيفيت زندگي مرتبط با سلامتي سالمندان 12/0±83/0 بود. وضعيت خواب (76/0)، حيطه‌هاي شور و نشاط (75/0)؛ كمترين نمره و حيطه‌هاي صحبت كردن (94/0)، وضعيت ذهني (93/0)؛ بالاترين نمره ميانگين را كسب كردند. همچنين كيفيت زندگي مرتبط با سلامت با متغيرهاي سن، تاهل، تحصيلات، وضعيت اقتصادي، منبع درآمد، نحوه زندگي، اشتغال مردان و ابتلا به بيماري مزمن، ارتباط معني‌داري داشت (05/0 > p)، ولي با جنس و شغل زنان، ارتباط معني‌داري نداشت (05/0 < p). نتيجه‌گيري: نتايج اين مطالعه نشان داد با توجه به ضعيف‌ بودن وضعيت سلامت رواني نسبت به وضعيت جسماني در سالمندان، سلامت رواني آنها بايستي در كنار سلامت جسماني، همچنين عوامل مرتبط با سلامت مانند مشخصات فردي، منابع حمايتي و نحوه گذران اوقات فراغت مورد بررسي قرار گيرد.

Background and Objectives: Health is an important component of active old age, and an old age without disabilities, and along with physical and mental health and active participation in social activities can be known as successful old age. Economic, social, and psychological components as well as cultural factors, such as positive social relationships affect health status. This study aimed to determine the health status of elderly in Qom city. Methods: In this descriptive cross-sectional study, 300 elderly were selected by systematic-cluster sampling from Qom city in 2011. The study tool was health related quality of life questionnaire for the elderly. The collected data were analyzed using descriptive statistics, t-test, analysis of variance, Kruskal-Wallis, and multiple linear stepwise regression tests. Significance level of tests was considered less than 0.05. Results: Mean and standard deviation of the total score of health-related quality of life of elderly was 0.83±0.12. Sleep (0.76) and vitality (0.75) domains had the lowest mean score, and domains of speaking (0.94) and mental status (0.93) had the highest mean score. Also, health-related quality of life had a significant correlation with age, marital status, education, economic statu,، source of income,، occupation of men, and chronic disease (p < 0.05), but had no significant correlation with gender and occupation of women (p > 0.05). Conclusion: The results of this study showed that due to poor mental health compared to the physical condition in elderly, their mental health should be evaluated along with their physical health, and also factors related to health status, such as personal characteristics, sources of support, and leisure time activities.