ارزيابي پارامترهاي فتوسنتزي، محتوا و فلورسانس كلروفيل برگ ارقام گلرنگ تحت تنش شوري

Evaluation of photosynthesis parameters, chlorophyll content and fluorescence of safflower cultivars under saline condition

به‌منظور مـقايسه مولفه‌هـاي فتـوسنتزي، محتـوا و فلورسـانس كلروفيـل برگ ارقـام گلـرنگ (Carthamus tinctorius L.) تحت تنش شوري، آزمايشي در گل‌خانه تحقيقاتي دانشگاه ياسوج در تابستان 1390 به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با 3 تكرار اجرا گرديد. عامل اول 4 سطح شوري صفر، 75، 150 و 225 ميلي‌مولار و عامل دوم 6 رقم گلرنگ بهاره محلي اصفهان، سينا خاردار، اصفهان 14، گلدشت، پديده و سينا 411 بودند. مولفه‌هاي فتوسنتز خالص، تعرق، هدايت روزنه‌اي و مزوفيلي، محتوا و فلورسانس كلروفيل اندازه‌گيري شدند. برهم‌كنش رقم و شوري براي تمامي صفات به‌جز حداكثر عملكرد كوآنتومي فتوسيستم دو (Fv/Fm) معني‌دار بود. روند كاهشي كلروفيل‌ و مولفه‌هاي فتوسنتزي با افزايش سطوح شوري در ارقام مختلف متفاوت بود. مولفه‌هاي فلورسانس كلروفيل، Fm (فلورسانس حداكثر در شرايط سازگار شده با تاريكي) و Fo (فلورسانس حداقل در شرايط سازگار شده با تاريكي) با افزايش سطوح شوري در ارقام مختلف روند افزايشي داشتند. در سطح بدون تنش، رقم پديده برتري نسبي از نظر كلروفيل a و b، ميزان تعرق، سرعت فتوسنتزي و كارايي مصرف آب داشت. در شوري 75 ميلي‌مولار، رقم سينا خاردار از نظر كلروفيل b، مجموع كلروفيل، كاروتنوييد، هدايت روزنه‌اي و سرعت فتوسنتز برتري نسبي در مقايسه با ساير ارقام نشان داد. در شوري 150 ميلي‌مولار، رقم پديده از نظر صفات كلروفيل a، كلروفيل b، سرعت فتوسنتز و كارايي مصرف آب نسبت به ساير ارقام برتري داشت و در شوري 225 ميلي‌مولار، رقم اصفهان 14 از نظر كلروفيل a، كلروفيل b، كاروتنوييد، سرعت فتوسنتز و كارايي مصرف آب نسبت به ساير ارقام برتري نشان داد.

To comparison the photosynthetic parameters and leaf chlorophyll content and fluorescence of safflower (Carthamus tinctorios L.) cultivars under salinity stress, a pot experiment was carried out as factorial arrangement based on completely randomized design with three replications in University of Yasouj in summer 2011. The first factor included four salinity levels (including zero, 75, 150 and 225 mM) and the second factor included six cultivars of safflower (Local Isfahan, Spinned Sina, Isfahan 14, Goldasht, Padideh and Sina 411). Photosynthetic parameters including photosynthesis rate, transpiration, stomatal conductance, mesophyll conductance, chlorophyll content and chlorophyll fluorescence components were measured. Results showed that the interaction of cultivar and salinity for all traits, except for Fv/Fm, were significant. Decreasing trend of chlorophyll and photosynthetic parameters with increasing salinity was different among cultivars. Fluorescence chlorophyll factors, Fm (max fluorescence under dark acclimated condition) and Fo (min fluorescence under dark acclimated condition) were increased with increasing salinity levels in all cultivars. At non-saline condition Padideh cultivar had relative superiority in terms of chlorophyll a, chlorophyll b, transpiration rate, photosynthetic rate and water-use efficiency. At 75 mM salinity, Spinned Sina had relative superiority in terms of chlorophyll b, total chlorophyll, carotenoids, and photosynthesis rate compared to other cultivars. At 150 mM salinity, Padideh cultivar had relative superiority in terms of chlorophyll a, chlorophyll b, the rate of photosynthesis and water use efficiency than other varieties and at 225 mM salinity level, Isfahan 14 cultivar in terms of chlorophyll a, chlorophyll b, carotenoids, assimilation rate and water use efficiency had superiority to other cultivars.