طراحي الگوي سعادت محور مصرف (با رويكرد رياضي)

An Auspicious Model of Consumption: A Mathematical Approach

نظريه‎هاي رفتار مصرف كننده رفتار انسان را در جايگاه موجودي صاحب اراده و هدفمند تبيين مي كند كه بر مفروضات ويژه‎اي مبتني هستند. اين مفروضات غالبا بر اساس بايدها و نبايدها شكل ميگيرند. در اقتصاد جديد تحليل رفتار مصرف-كننده عموماً بر اين فرض‎ها استوارند كه انسان عاقل اقتصادي، فقط از انگيزه‎ نفع شخصي تاثير مي‎پذيرد، و هدف وي، حداكثر ساختن رضايت خاطر حاصل از مصرف كالاها و خدمات است. او كالاهاي گوناگون را بر اساس ميزان مطلوبيت آن‎ها دسته‎بندي كرده، با عقل حسابگر خود، بهترين راه دستيابي به حداكثر مطلوبيت را تشخيص ميدهد. اتخاذ اين فرض‌ها در چارچوب ارزش‎هاي مورد قبول مكتب سرمايه‎داري، ممكن است به طور كامل منطقي به نظر آيد؛ ليكن با دقت نظر در عقايد و ارزش‎هاي اسلامي به فروض ديگري دست مييابيم كه اين فروض مبين تحليل رفتار مصرف كننده مسلمان ميباشد. بحث اين مقاله، بررسي اين مفروضات در چارچوب ارزش‎هاي حاكم بر جامعه اسلامي و قيود برآمده از تعاليم اسلاميو ارايه يك مدل رياضي جامع از مصرف فرد مسلمان، مبتني بر اين قيود و فروض اسلامياست.

The theories of consumers’ behavior indicate the human behavior as a creature having will and aim. These involve particular assumptions that very often are based on what should be done and what should not be done. In the modern economic theories, the analysis of the consumers behavior is based on this fact that a rational economic man only minds his own interests and profits and tries to maximize his utility from the goods and services. He ranks the various commodities according to the utility and degree of satisfaction, and then chooses the optimum way to have the highest satisfaction. While from the viewpoint of capitalism, these hypotheses may sound reasonable and acceptable, the Islamic thought and values lead to an alternative set of assumptions that all of these imply a different framework for the analysis of the typical Muslim consumption behavior. This article comprehensively surveys Islamic values and constraints on consumption behavior, and then constructs a mathematical model of optimization based on these assumptions.