الگوي اسلامي - ايراني پيشرفت منطقه اي (مقدمه اي بر مفهوم، فرآيند و چارچوب برنامه ريزي)

The Islamic-Iranian Regional Progress: an Introduction to its Concept, Process and Planning Framework

تحقق اهداف پيشرفت و عدالت، مستلزم توجه به جزييات و اقتضايات زماني و مكاني اين مفاهيم است؛ ضرورتي كه باعث شد تدوين الگوي اسلامي - ايراني پيشرفت در دستور كار مديريت ارشد نظام قرار گيرد. بي شك از محورهاي مهم اين الگو، توجه به ابعاد فضايي پيشرفت و عدالت و مقتضيات و ويژگيهاي مكاني پارهها و افرازهاي جغرافيايي كشور است. در پژوهش حاضر مقدمهاي بر مفهوم، فرآيند و چارچوب برنامهريزي در الگوي اسلامي - ايراني پيشرفت منطقهاي ارايه گرديد. در تلاش براي پاسخگويي به دو سوال مطرح شده در حوزههاي نظري و كاربردي در تشريح اولا جايگاه مفهوم پيشرفت منطقهاي در مباني پيشرفت اسلامي - ايراني و ثانيا اصول و فرآيند برنامهريزي در الگوي منطقهاي پيشرفت اسلامي - ايراني اين نتايج حاصل شد كه الف) الگوي اسلامي - ايراني پيشرفت منطقهاي، چارچوبي براي تعيين مسير حركت اقتصاد مناطق كشور، هم راستا با جهت گيري اسلامي - ملي پيشرفت و مبناي آن نظريه عدالت اقتصادي منطقهاي و معيارهاي كلي آن، تحقق عدالت توزيعي و تخصيصي در سطوح منطقهاي و بين منطقهاي است. ب) اهداف الگوي اسلامي - ايراني پيشرفت منطقهاي (در ابعاد اقتصادي) را ميتوان در چهار عنصر افزايش توليد، ارتقا بهره وري، ارتقا دانش و فنآوري و ارتقا رفاه عمومي خلاصه نمود. ج) به منظور كاربردي سازي بيشتر، اهداف عدالت اقتصادي منطقهاي و يا همان ابعاد پيشرفت منطقهاي در الگوي اسلامي - ايراني را ميتوان در قالب بيان جديدي از مفهوم رفاه منطقهاي باز توضيح نمود. د) اجزاي عملكردي الگوي منطقهاي پيشرفت اسلامي - ايراني بر اساس مطالعات مربوط به وضعيت موجود منطقه در خصوص معيارها و سطوح رفاهي فوق، تحليلهاي آسيب شناختي در دو حوزه آسيبهاي منعبث از كمبود امكانات و آسيبهاي منبعث از ناكارآمدي فرآيندها صورت ميگيرد.

The successfulness of the progress and justice, as one goal, depends on paying attention to the details of different places and different times and this has made the highest authority of the Islamic state to focus on the Islamic-Iranian model of progress. In addition, one of the important axes of this model is its spatial characteristics. This research tries to provide an introduction to the concept, process and planning framework for the planning regional Islamic-Iranian model of progress. It tries to answer two questions; which are: what is the role of the regional development in the Islamic-Iranian model of progress? And, what are the principals of planning for the regional Islamic-Iranian model of progress? The results show that: 1- The Islamic- Iranian model of progress defines a framework for development of the different parts of the country and its base is the theory of regional economic justice. In addition, the criterion for the regional Islamic-Iranian model of progress is the fulfillment of the distributional justice in the regional and inter-regional levels. 2- The goals of the regional development can be considered as: production enhancement, productivity enlargement, technology superiority and finally the increase of the social welfare. 3- The goals of the regional economic justice can be reexamined in the context of the regional welfare which, in different levels. 4- The components of the Islamic-Iranian model of progress can be found by the study of the current status of each region, regarding the presented welfare criteria. In this regards, the challenges available in each region, including the lack of facilities and the inefficiency of processes, are important as well.