تحليل و مقايسه تجربه قانونگذاري و نظارت بر اجراي بانكداري اسلامي در ساير كشورها: دلالت‌هايي براي نظام بانكداري بدون ربا در كشور

Comparison and Analysis of the Experience of Sharia Supervision for Islamic Banking in other Countries: Lessons for Iran

اين تحقيق به ارزيابي و تحليل تجارب كشورهاي گوناگون (اسلامي و غيراسلامي) در رابطه قانونگذاري و نظارت بر اجراي بانكداري اسلامي پرداخته و تلاش مي‌كند تا ضمن مقايسه جامع اين الگوها، تشابهات و تفاوت‌هاي آن‌ها را مورد بررسي و تحليل قرار دهد. پس از آن ضمن بررسي وضع موجود نظام بانكداري كشور، برنامه‌ عملياتي مناسب در سه بازه زماني كوتاه‌مدت، ميان‌مدت و بلندمدت به منظور اجرايي شدن مسيله نظارت شرعي در بانكداري بدون ربا در ايران ارايه مي‌نمايد. همچنين، تلاش مي‌كند تا منافعي كه راه‌اندازي الگوي نظارت شرعي در بانكداري ايران به همراه خواهد داشت و همچنين چالش‌ها و مشكلات احتمالي در اين زمينه را برجسته نموده و راه‌حل‌هايي ابتدايي به منظور حل اين مشكلات ارايه نمايد. يافته‌هاي اين تحقيق كه به روش‌ كتابخانه‌اي، مرور گسترده ادبيات و تحليل محتوا انجام مي‌شود، نشان مي‌دهد كه راه‌اندازي الگوي نظارت شرعي در نظام بانكداري بدون ربا در كشور، امكان‌پذير بوده و‌ مي‌تواند منافع مشخصي به همراه داشته باشد كه يكي از آن‌ها ارتقا سطح اسلامي بودن عملكرد نظام بانكي مي‌باشد. همچنين مسيله راه‌اندازي نظام نظارت شرعي، مي‌تواند به عنوان يكي از محورهاي طرح تحول نظام بانكي كه قرار است در آينده‌اي نزديك اجرايي گردد، مطرح شود. ‌

By comparing the experience of Sharia supervision in different countries, this paper tries to analyze their similarities and dissimilarities. In addition, after reexamining the interest-free banking system in Iran, it tries to provide a short-run, middle-run and long-run plan for the application of the Sharia supervision in Iranian Islamic banking system. Finally, the merits and demerits of the establishment of the Sharia supervision in Iranian banks are highlighted and solutions for probable challenges are provided. The results show that the Sharia supervision is possible and can help the Iranian Islamic banks and financial institutions to strengthen the accordance of their activity with Islamic rules and principals. In addition, the establishment of Sharia supervision in banks can be considered as part of the banking system evolution plan which is to be put in action in near future.