دعا در بيماران تحت همودياليز و عوامل وابسته به آن

Prayer in Hemodialysis patients and its related factors

مقدمه: يكي از عملكردهاي رايج در مذاهب مختلف «دعا» بوده كه به معني ارتباط انسان با خدا يا وجودي معنوي است. دعا به عنوان يك مكانيزم دفاعي در سازگاري با بيماري مزمن مي‌تواند موثر واقع شود. هدف از پژوهش حاضر تعيين دعا (آداب دعا كردن، تجربيات قبلي دعا و نگرش نسبت به دعا) در بيماران تحت همودياليز و ارتباط آن با ويژگي‌هاي فردي- اجتماعي و كلينيكي است. روش: اين مطالعه از نوع توصيفي – همبستگي به صورت مقطعي بوده كه بر روي 200 نفر از بيماران تحت همودياليز مراجعه كننده به مراكز آموزش درماني دانشگاه علوم پزشكي تهران انجام گرفته است. نمونه‌گيري به صورت سرشماري انجام شد. داده ها با استفاده از مقياس تطبيق يافته دعا (پولوما و پندلتونز1991) و فرم مشخصات فردي جمع آوري گرديد. جهت تعيين اعتبار علمي ابزار از روش روايي محتوا و جهت تعيين پايايي از آزمون كرونباخ استفاده گرديد. داده ها با استفاده از آمار توصيفي و استنباطي تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: ميانگين و انحراف معيار آداب دعا، تجربيات قبلي دعا، نگرش نسبت به دعا و كل دعا به ترتيب30/16±57/91، 13/7±32/46 ، 58/7±64/32 و 49/26±54/170بود. بين سن، جنس و سطح تحصيلات با دعا و ابعاد آن ارتباط معني داري آماري وجود داشت(05/0 p?). بين طول مدت دياليز با نگرش نسبت به دعا ارتباط معني‌داري ديده شد(05/0 p?). در حالي كه ارتباط طول مدت دياليز با آداب دعا و تجربيات قبلي دعا و كل دعا از نظر آماري معني‌دار نبود(05/0 < p). نتيجه‌گيري: مشخصات فردي با دعا در بيماران تحت همودياليز در ارتباط است، بنابراين كادر درماني مي‌توانند بيماران را بر اساس ويژگي‌هاي فردي به سمت دعا سوق دهند.

Introduction: Prayer is the most common practice in all religious systems. ‘‘Generally prayer, understood as a human communication with divine and spiritual entities. Prayer is a valuable coping strategy for adaptation of chronic illness. This study was conducted to assess the prayer (prayer activity, prayer experience and attitude toward prayer) and its related socio-demographic and clinical characteristic in hemodialysis patients. Method: It was a descriptive-correlational, cross-sectional study. 200 patients with renal failure on hemodialysis, being treated at educational center of Tehran University of medical sciences, participated in our study. The subjects were selected by census method. The collected data using the Adapted Prayer Scale (APS) was based on Poloma and Pendleton’s (1991) prayer scale and was analyzed by SPSS-14. The content validity was used and reliability of this instrument was demonstrated by a Cronbach’s alpha (r = 0.8) Result: Mean scores of prayer activity, prayer experience and attitude toward prayer were, respectively, (91.57±16.30), (46.32±7.13) and (32.64±7.58). Mean of total scores was (170.54±26.49). Significant relationships were observed between age, gender and educational level with prayer activity, prayer experience and attitude toward prayer (P?0.05). Also the relationship between the length of Dialysis and attitude toward prayer was significant (P?0.05). But significant relationships weren’t observed between prayer activity, prayer experience and prayer with the length of Dialysis. Conclusion: Individual characteristics were related to prayer in hemodialysis patients. The findings support healthcare providers encouraging patient to explore their spirituality as an effective resource for coping with disease.