مطالعه زيست‌چينه‌نگاري و جغرافياي ديرينه سازند گورپي در برش ميش خاص،جنوب خاور ايلام، با استفاده از روزن‌بران

Biostratigraphy and Biogeography of the Gurpi Formation in Mish-khas ‎Section, South of East Ilam Province, Based on Foraminifera

براي مطالعه زيست چينه‌نگاري سازند گورپي، برشي از اين سازند در نزديكي روستاي ميش خاص در استان ايلام مورد نمونه‌برداري و بررسي دقيق قرار گرفت. سازند گورپي در اين برش شامل ‏‏310 متر مارن،‎ ‎مارن آهكي، سنگ‌آهك و داراي دو عضو لوفا با سنگ‌شناسي سنگ‌آهك و ميان لايه‌هاي شيل همراه با فسيل‌هاي خارپوست، بازوپايان و دو كفه‌اي و عضو سيمره است. مرز‎ ‎پاييني‎ ‎اين‎ ‎سازند‎ ‎با‎ ‎سازند‎ ‎ايلام‎ ‎به صورت‎ ‎پيوسته‎ ‎و‎ ‎مرز بالايي آن نيز با سازند پابده، تدريجي و پيوسته است. مطالعه انجام شده بر روي اين برش، منجر به شناسايي 67 گونه متعلق به 26 جنس از ‏روزن‌بران پلانكتون شد. بر اساس روزن‌بران پلانكتوني شاخص، اين برش به 14 زيست‌زون استاندارد از قديم به جديد به شرح زير تفكيك شد: زيست‌زون شماره 1:‏Globotruncanita elevata ‎partial range zone ‎، زيست‌زون شماره 2 :‏zone ‎‏ ‏Globotruncana ventricosa interval، زيست‌زون شماره 3 : ‏Radotruncana calcarata total range zone، زيست‌زون شماره ‏‏4:‏Globigerinelloides subcarinatus partial range zone ‎، زيست‌زون شماره 5 :‏Globotruncana aegyptiaca partial range zone ‎، زيست‌زون شماره 6 :‏‎ partial range zone ‎‏ ‏Gansserina gansseri، زيست‌زون شماره 7 : ‏Contusotruncana contusa partial range zone، زيست‌زون شماره 8:‏Pseudotextularia intermedia partial range zone ‎، زيست‌زون ‏شماره 9 : ‏partial range zone‏ ‏Racemiguembelina fructicosa، زيست‌زون شماره 10 : ‏partial range zone‏ ‏Pseudoguembelina hariaensis‏ ، زيست‌زون شماره 11: ‏partial range ‎zone‏ ‏Pseudoguembelina palpebra، زيست‌زون شماره 12 : ‏Praemurica uncinata interval zone، زيست‌زون شماره 13 :‏Morozovella angulata- Globanomalina ‎pseudomeandri interval zone، زيست‌زون شماره 14 : ‏total range zone‏ ‏Globanomalina pseudomenardi‏. بر مبناي اين زيست‌زون‌ها، سازند گورپي در اين برش، بازه كامپانين ‏پيشين تا‏‎ ‎پاليوسن پسين (سلاندين) را در بر مي‌گيرد. نبود جنس‎ Marginotruncana ‎و گونه ‏Dicarinella asymetrica‏ در بخش پاييني سازند، نشان‌دهنده عبور از مرز سانتونين-كامپانين و ‏تعيين سن كامپانين پيشين براي قاعده اين سازند است. مرز كرتاسه- ترشيري در اين برش، براساس نبود زون ‏Plummerita hantkeninoids‏ در بالاترين بخش ماستريشتين پسين و زون‌هاي ‏P0,P1‎‏ در پاليوسن پيشين و وجود آثار حمل‌شدگي ‏‎(Reworking)‎‏ ناپيوسته است. در نهايت، با بررسي گونه‌هاي شناسايي شده در اين برش و مقايسه با نمونه‌هاي شاخص ايالت‌هاي جغرافياي ‏ديرينه در زمان كرتاسه، اين ناحيه را مي‌توان متعلق به ايالت تتيس دانست.‏

In order to study the Gurpi formation for biostratigraphical purposes the 310 meters thick section was sampled at Mish-khas Sectiona, Ilam ‎province. The sequence is mainly made up of monotonous marl, limy marl and Limestone and contains two formal members of Lopha (with ‎brachiopod, Echinoid and Bivalve) and Emam-Hasan. Lower boundary Gurpi formation is contineous with Ilam Formation.At boundary both ‎formation, Gray marl Gurpi formation located on limestone and limy marl at Ilam formation and upper boundary is continus with Pabdeh ‎Formation. Sixty seven species belonging to 26 genera were identified and fourteen biozones were differentiated. These are: ‎‎1.Globotruncanita elevata partial range zone, 2. Globotruncana ventricosa interval zone, 3.Radotruncana calcarata total range zone, 4. ‎Globigerinelloides subcarinatus partial range zone, 5.Globotruncana aegyptiaca partial range zone, 6. Gansserina gansseri‎‏ ‏partial range ‎zone, 7.Contusotruncana contusa partial range zone, 8. Pseudotextularia intermedia partial range zone, 9. Racemiguembelina fructicosa ‎partial range zone, 10.Pseudoguembelina hariaensis‎‏ ‏partial range zone, 11.‎‏ ‏Pseudoguembelina palpebra partial range zone,‎‏ ‏‎12.‎‏ ‏Praemurica ‎uncinata interval zone, 13. Morozovella angulata- Globanomalina pseudomeandri interval zone, 14. Globanomalina pseudomenardi total ‎range zone. According to the planktonic foraminifera the formation encompases Lower Campanian to late Paleocene (Thanetian). lack of ‎Marginotruncanid and Dicarinella asymetrica showing lower campanian for bas of section.There is distinct hiatus in Cretaceous-Paleogene ‎boundary based on paleontology and sedimentology evidence. Analysis of Planktonic and Benthic foraminifersʹ assemblage at this section ‎with Cretaceous biostratigraphical provinces is indicating a close similarity with those of Tethyan provinces.‎