ارزيابي عملكرد و اجزاي عملكرد در مخلوط هايي از سه توده (سبزوار، كلات، كاشمر) كنجد Sesamum indicum L.) )

Evolution of Intercropping of three Sesame Cultivars (Sabzevar, Kashmar, Kalat) on Seed Yield and Yield Components Indices

به منظور بررسي عملكرد و اجزاي عملكرد كشت مخلوط سه توده كنجد (سبزوار، كاشمر و كلات) به صورت مخلوط رديفي، آزمايشي در سال 1388 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه فردوسي مشهد انجام شد. اين آزمايش به صورت بلوكهاي كامل تصادفي با 6 تيمار در 3 تكرار انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل كشت خالص توده هاي مورد بررسي (1: سبزوار، 2: كلات و 3: كاشمر) و كشت مخلوط اين توده ها شامل 1: سبزوار با كلات، 2: سبزوار با كاشمر و 3: كاشمر با كلات بود. توده هاي كنجد به صورت خطي در دو طرف پشته كشت شدند، بطوريكه در كشت مخلوط آن ها، اين توده ها در خطوط جدا بر روي يك پشته قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه بيشترين و كمترين مقدار صفات اندازه گيري شده از قبيل عملكرد دانه و بيولوژيك، تعداد كپسول در ساقه اصلي و شاخه ها، تعداد دانه در كپسول، وزن هزار دانه به ترتيب در تيمارهاي كشت مخلوط توده هاي سبزوار با كاشمر و كشت خالص توده كلات به دست آمد. به طور كلي توده سبزوار در مخلوط با ساير توده ها عملكرد كل را افزايش داد و توده هاي كاشمر و كلات نيز در مخلوط با توده سبزوار تحت تاثير اثرات مثبت كشت مخلوط قرار گرفتند، به طوري كه اين توده ها در مقايسه با كشت خالص خود برتري معني داري را از نظر مقدار صفات مورد بررسي نشان دادند. همچنين دو توده كاشمر و كلات در مخلوط با يكديگر عملكرد مخلوط را كاهش دادند، بطوريكه در بيشتر صفات مورد بررسي نسبت به كشت خالص خود كاهش معني داري را نشان دادند. از نظر نسبت برابري زمين نيز مخلوط سبزوار با كاشمر بيشترين مقدار (14/1) و مخلوط توده هاي كلات با كاشمر كمترين مقدار (93/0) را داشت. بنابراين در شرايط آب و هوايي دشت مشهد كشت مخلوط كنجد سبزوار با كاشمر را ميتوان به منظور رسيدن عملكرد بالاي دانه توصيه كرد.

In order to study the effect of inter cropping (Blend) of three sesame (Sesamum indicum L.) cultivars (Sabzevar, Kashmar, Kalat) an experiment was conducted as a factorial based on Complete Randomized Block Desing with 3 replications at Research Farm Ferdowsi University in 2009. The experimental treatments were obtained: sole cultivation of Sabzevar, Kalat, Kashmar, and their mixed crops (1. Sabzevar with Kashmar, 2. Sabzevar with Kalat, 3. Kalat with Kashmar). The results showed that highest and lowest studied traits (including: biological and seed yield, the number of capsules on main stem and branches, number of seeds per capsule and seed weight) obtained in Sabzevar-Kashmar and sole cultivation of Kalat respectively. Generally Sabzevar in mix with other cultivars increased total yield seed, and Kalat and Kashmar Cultivars in mixed with Sabzevar cultivar had the highest positive effectives. And mix of Kashmar and Kalat cultiavars had the lowest indicator amount. Also mix of Sabzevar with Kashmar cultivars and mix of Kalat with Kashmar cultivars had the highest (1/14) and lowest (0/93) Land Equivalent Ratio (LER). Based on the results of this experiment mix of Sabzevar with Kashmar is best treatment in order to achieving high seed yield of sesame in Mashhad area.