بررسي تاثير استانداردسازي كيفيت محصول پسته ايران بر درآمد صادراتي آن با استفاده از مدل شبكه‌هاي عصبي مصنوعي

Evaluating the Effect of Standardization of Iranʹs Pistachio Quality on Its Export Income by Artificial Neural Network

با توجه به اهميت صادرات محصول پسته براي ايران و افزايش سهم رقبا، قبل از آن كه درصد بالايي از سهم خود از بازار جهاني را از دست بدهيم، بايد براي صادرات اين محصول برنامه ريزي كافي انجام دهيم. به همين منظور در تحقيق حاضر پس از بررسي وضعيت توليد و بازار پسته ايران و كشورهاي عمده توليدك‌ننده و از طريق مصاحبه با خبرگان و صادركنندگان عمده آن، نتيجه گرفتيم كه براي بهبود شرايط بازار بايد معيارهايي كيفي در قالب استاندارد اجباري اعمال شوند. سپس با استفاده از شبكه هاي عصبي مصنوعي اقدام به يافتن مدل مناسب براي پيش بيني حجم و قيمت صادراتي پسته كرديم و با توجه به خروجي هاي اين مدل ميزان تاثير سياست اعمال استاندارد اجباري را بررسي كرديم. نتايج حاكي از آن است كه درصورت اعمال استاندارد اجباري، درآمد صادراتي پسته در سال مورد مطالعه يعني سال 1386 ، حدود 205,314,000,000 ريال افزايش ميي‌ابد، احتمال وقوع حادثه آفلاتوكسين نيز نصف حالت بدون استاندارد بوده و درصورت وقوع اين حادثه،حجم صادرات به ميزان 25,664 تن كاهش ميي‌ابد؛ درحالي كه در غياب اين استاندارد، كاهش حجم صادرات تنها در سال اول حادثه 51,329 تن است؛ لذا اعمال چنين استانداردي كاملاً توجيه پذير به نظر مي رسد.

Regarding the importance of pistachio export for Iran and increasing share of rivals and before missing significant quantity of our proportion from world market, we need sufficient plan for pistachio export; so we studied situation of pistachio production and marketing in Iran and other major producers. The results of these studies and interviewing with Experts and major exporters, conducted us to necessity of applying quality criteria as a mandated standard in order to improve market situations. Then we tried to construct appropriate structure for forecasting export quantity and price of exported pistachio using artificial neural networks and regarding the outputs of this model, we tried to examine the amount of influence of this mandated standard. The results reveal that by applying mandated quality standard, revenue resulted from pistachio export in target year i.e. 1386 will increase about 205,314,000,000 Rials. Furthermore aflatoxin event will be reduced when mandated quality standards are present. Even if such event occurs, we will see 25,664 tons reduction in our pistachio export while this reduction will be about 51,329 tons in the first year when no mandated quality standard is applied; So applying such standard is quite reasonable.