بررسي فلور، شكل زيستي و پراكنش جغرافيايي گياهان دارويي منطقه خشك و نيمه خشك شمال شرق استان گلستان

Investigation of flora, life form and chorology of medicinal plants in arid and semi-arid region of northeast of Golestan province

آگاهي از خصوصيات اكولوژيكي و پراكنش جغرافيايي گياهان دارويي يك منطقه كمك به فعاليت هاي مديريتي، حفاظتي و بهره برداري پايدار از پتانسيل آنها خواهد نمود. اين تحقيق در محدوده خشك و نيمه خشك شمال شرق استان گلستان با وسعت تقريبي 24416 هكتار كه داراي ميانگين بارندگي سالانه 323 ميلي متر و متوسط درجه-حرارت سالانه 5/16 درجه سانتيگراد مي باشد، انجام پذيرفت. حداقل ارتفاع از سطح دريا در اين منطقه 80 متر و حداكثر آن 1264 متر و معرف مناطق تپه ماهوري مي باشد. از لحاظ زمين شناسي داراي تناوبي از رسوبات بادي (لس)، آبرفتي و دريايي مي‌باشد. بررسي فلور اين ناحيه منجر به شناسايي 86 گونه دارويي از 29 تيره شد. تيره هاي Asteraceae وLamiaceae هر يك با 16 گونه داراي بيشترين گونه هاي دارويي در محدوده مورد مطالعه بودند. از نظر شكل زيستي تروفيت ها با 43 گونه (50 درصد) مهمترين شكل زيستي و پس از آن ژيوفيت ها با 15 گونه (44/17 درصد) و همي كريپتوفيت با 14 گونه (28/16 درصد) بيشترين تعداد گونه ها را به خود اختصاص دادند. مطالعه خاستگاه شناسايي شده نشان داد كه عناصر رويشي شامل 91/27 درصد اروپا سيبري و مديترانه اي، 74/26 درصد ناحيه مديترانه اي و ايران و توراني و 09/22 درصد مختص نواحي ايران و توراني بودند. واژگان كليدي: استان گلستان، جغرافياي گياهي، شكل زيستي، فلور، گياهان دارويي

Knowledge of ecological features and chorology of medicinal plants can help in the management, conservation and sustainable utilization of these plants. The study was done in arid and semi-arid region of northeast of Golestan province with 24416 hectares extension, average annual precipitation and temperature of 323mm and 16.5?C respectively. The minimum altitude above sea level is 80 m and the maximum one is 1264 m. This region is hilly with geology of loess, alluvial and maritime sediments. Floristic analyses of the flora of this region have lead to the identification of 86 medicinal species belong in 29 families. Each of Asteraceae and lamiaceae with 16 species had the most species in the region. In the case of life forms, therophytes with 43 species (50%), geophyte with 15 species (17.44%) and hemicryptophytes with 14 species (16.28%) had possessed most species. The majority of regional elements included 28.91% Euro-Siberian and Mediterranean, 26.74% Mediterranean and Irano-Turanian and 22.09% Irano-Turanian. Key words: Chorology, Flora, Golestan province, Life Form, Medicinal plants