بررسي تاثير كود فسفر و محلول‌پاشي كلات آهن در ميزان جذب عناصر كم‌مصرف، ميزان پرولين و كربوهيدرات‌هاي محلول در گندم نان و تعدادي از گونه‌هاي اجدادي آن در شرايط ديم

Investigation of the effect of phosphorus fertilizer and sprayingFe chellat in micronutrients absorption rate, rate of proline andsolublespecies in dryland condition carbohydrates in bread wheat and s

به‌منظور بررسي تاثير كود فسفر و محلول‌پاشي كلات آهن بر ميزان جذب عناصر كم‌مصرف، ميزان پرولين و كربوهيدرات‌هاي محلول در مراحل رشدي مختلف در رقم سرداري (گندم نان) و گونه‌هاي اجدادي آن در شرايط ديم، در آزمايشي فاكتوريل با 3 عامل شامل: كود فسفر (در 2 سطح)، محلول‌پاشي كلات آهن (در 2 سطح) و گونه‌هاي مختلف گندم در 5 سطح (رقم سرداري، Triticum boeoticum، Aegilops speltoides، Triticum diccocoides و Aegilops tauschii) در 3 تكرار در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه ايلام اجرا گرديد. نتايج آزمايش نشان داد كه بين گونه‌هاي مختلف مورد بررسي (رقم سرداري و گونه‌هاي اجدادي آن)، از نظر ميزان جذب عناصر كم‌مصرف تفاوت معني‌داري وجود داشت. گونه T. diccocoides بيش‌ترين ميزان جذب فسفر و مس، گونه Ae. speltoides بيش‌ترين ميزان جذب منگنز و گونه T. boeoticum بيش‌ترين ميزان جذب آهن را داشتند. نتايج نشان داد كه كاربرد كود فسفر در مرحله گل‌دهي ميزان پرولين و قندهاي محلول را افزايش داد. گونه زراعي (رقم سرداري) و Ae. tauschii بيش‌ترين ميزان پرولين و قند را داشتند. اثر متقابل عامل كود فسفر در گونه‌هاي مختلف گندم بر ميزان پرولين و قندهاي محلول معني‌دار بود. كاربرد فسفر، ميزان پرولين و قندهاي محلول را در گونه زراعي گندم و Ae. tauschii بيش از ساير گونه‌ها افزايش داد.

In order to investigate the effect of phosphorus fertilizer and spraying Fe chellat in micronutrients absorption rate, rate of proline and soluble carbohydrates in bread wheat and some of its ancestral species in dryland condition, a factorial experiment was conducted with three factors consist of: P fertilizer (in two levels), spraying Fe chellat (in two levels) and different species of wheat (sardari cultivar, Triticum boeoticum, Aegilops speltoides,Triticum diccocoides,Aegilops tauschii) in the form of randomized complete blocks design with three replications in research farm of Agricultural faculty of Ilam University. Results showed that micronutrients absorption rate in different species of wheat was different significantly. Triticum diccocoides had the most rate of phosphorus and cupper absorption, Aegilops speltoides had the most of Mn absorption efficiency and Triticum boiticum had the most rate of Fe absorption. Results showed that in flowering stage application of P fertilizer caused increase in proline and soluble carbohydrates. Sardari cultivar and Aegilops tauschii had the most amount of proline and carbohydrate content. Interaction of P fertilizer factor in different species of wheat was significant on proline and soluble carbohydrates rate. Application of phosphorus, increased proline and soluble carbohydrates rate in crop species of wheat and Aegilops tauschii more than other species.