ترجمه ابيات داراي ايهام (دلالت چندگانه) واژگاني در شعر حافظ: مطالعه تطبيقي پنج ترجمه از ديوان او

Translation of Literary texts with Ambiguity: A Comparative Study of Translations of the Divan of Hafiz

چكيده ترجمه ايهام به عنوان صنعت ادبي رايجي در ادبيات فارسي، يكي از مقوله‌هاي چالش‌برانگيز براي مترجمان آثار مهم ادبي ما بوده است. يكي از تجلي‌هاي چشمگير و قابل توجه اين صنعت، ديوان حافظ است كه در اين مقاله به عنوان جامعه آماري پژوهشي برگزيده شده است. در اين مقاله پس از بررسي مفهوم صنعت ايهام و انواع آن در ديوان حافظ، گزيده ابيات حاوي ايهام حافظ در ترجمه‌هاي انگليسي آربري (1987)، كلارك (1988)، صابري (2002)، بل (1985) و آريانپور (1965) مقايسه و مقابله شده‌اند. نتايج يافته‌هاي اين پزوهش در حوزه ايهام واژگاني ارايه شده‌اند و ميزان دقت ترجمه مترجمان اين ديوان نيز از همين رهگذر آزموده شده است. لازم به ذكر است كه نگاه اين پژوهش به مقوله ايهام، نگاهي زبانشاختي است كه ايهام را از مصاديق دلالت چندگانه معنايي مي داند. كليدواژه ها: ترجمه ادبي، ديوان حافظ، دلالت چندگانه، بررسي تطبيقي

Translation of ambiguity and amphiboly (as a current literary device in Persian literature), has been a source of debate and challenge for many of the translators of the literary texts. The Divan of Hafiz is One of the most salient and clear examples of a whole poem book, in which plenty of instances of ambiguity may be witnessed. That is why this work has been chosen as the source of data for this research, and ambiguous verses with the translations of Arberry (1987), Clark (1888), Saberi (2002) and Aryanpour (1965) have been studied and compared. The results of this study have been presented in the three domains of ambiguity, i.e, lexical ambiguity, phrasal ambiguity, and syntactic ambiguity; and the correctness of the translations of the abovementioned translatiors have been taken into account. Key Words: Literary Translation, Divan of Hafiz, lexical ambiguity, phrasal ambiguity, syntactic ambiguity.