ابعاد مدل سازگاري روي در بيماران همودياليزي: يك مطالعه كمي - كيفي

ROY ADAPTATION MODEL IN HEMODIALYSIS PATIENTS: A MIXED METHOD RESEARCH

پيش زمينه و هدف: مدل سازگاري روي در بيماران مراحل انتهايي كليوي كاربرد دارد. پرستاران نقش مهمي در حمايت از اين بيماران جهت سازگاري دارند. هدف كلي اين مطالعه در بخش كيفي تبيين پاسخ‌هاي سازگار و غير موثر بيماران همودياليزي در ابعاد مدل روي و در بخش كمي مقايسه نمرات سازگاري آنان در اولين دياليز با زمان حاضر بود. مواد و روش‌ها: مطالعه مركب (كمي - كيفي) بود. طرح كيفي پديده شناسي توصيفي بود. داده‌ها با 14 بيمار همودياليزي و نمونه گيري هدفمند به اشباع رسيد. كدها با روش‌هاي استروبرت و فاست استخراج و در طرح كمي وارد شده و با آزمون تي زوجي مقايسه شدند. دقت مطالعه با روش لينكلن و گوبا تاييد شد. يافته‌ها: كل پاسخ‌هاي بيماران در ابعاد سازگاري 680 مورد (236 پاسخ سازگار و 444 پاسخ غير موثر) بود. پاسخ‌هاي سازگار و غير موثر در ابعاد فيزيولوژيك، درك از خود، ايفاي نقش و وابستگي متقابل به ترتيب در 9، 5، 3 و 2 زير طبقه قرار گرفتند. نمره سازگاري كلي و نمره سازگاري در ابعاد فيزيولوژيك و ايفاي نقش در زمان حاضر نسبت به اولين دياليز افزايش معني‌دار داشته ولي در ابعاد درك از خود و وابستگي متقابل معني‌دار نبود. بحث و نتيجه گيري: همودياليز سازگاري كلي بيماران نارسايي مزمن كليوي را افزايش مي‌دهد. در اين مطالعه بر ابعاد فيزيولوژيك و ايفاي نقش موثر بوده ولي بر ابعاد درك از خود و وابستگي متقابل تاثيري نداشت. تدابير پرستاري جهت سازگاري در اين ابعاد ضروري است.

Background & Aims: RAM is used in ERSD patients. Nurses play important role in their adaptation. The goal of the study is to explain the adaptive and ineffective responses of Hemodialysis patients based on RAM in qualitative part, and to compare their adaptation scores in quantitative part. Materials & Methods: qualitative design of this mixed study method is descriptive phenomenology. Data were saturated by purposeful sampling (n=14). Data were drawn by Struebert and Fawcett methods and confirmed by Lincoln and Goba method .T-paired test was used to compare the means. Result: 680 primary codes (236 adaptive and 444 ineffective responses) were identified at physiologic, self-concept, role play and interdependence modes in 9, 5, 3 and 2 subcategories respectively. Total adaptation score, and adaptation scores in physiologic and self-concept modes increased significantly but not in role play and interdependence modes. Conclusion: Hemodialysis increases total adaptation of ERSD patients and is affective in physiologic and self-concept modes but not in role play and interdependence modes. Nursing interventions are necessary for these modes. Key words: Roy adaptation model, hemodialysis, mixed method