بررسي تركيبهاي شيميايي اسانس گل‌هاي سه گونه از جنس اكاليپتوس كاشته شده در منطقه كاشان

A study on essential oil composition of the flower of three Eucalyptus LʹʹHer. species from Kashan region

اكاليپتوس يكي از جنس‌هاي درختي و درختچه‌اي خانواده مورد (Myrtaceae) محسوب مي‌شود كه بومي استراليا بوده و گونه‌هاي مختلف آن در ساير نواحي گرمسيري جهان يافت مي‌شود. هدف از اين تحقيق، استخراج و شناسايي تركيب‌هاي شيميايي اسانس گل‌هاي سه گونه از جنس اكاليپتوس كاشته‌شده در منطقه كاشان (E. largiflorens، E. torquata و E. loxophleba) مي‌باشد. اسانس‌گيري به روش تقطير با آب و با دستگاه كلونجر انجام شد. اجزاي اسانس با استفاده از دستگاه‌هاي GC و GC/MS آناليز و شناسايي شدند. بازدهي اسانس گل‌هاي E. largiflorens، 7/1 درصد (حجمي/وزني) بدست آمد. تعداد 22 تركيب اسانس شناسايي شد كه 1،8- سينيول (04/44 درصد)، آلفا- پينن (11/9 درصد) و اسپاتولنول (55/6 درصد) تركيب‌هاي عمده اسانس بودند. بازدهي اسانس گل‌هاي E. torquata، 56/0 درصد (حجمي/وزني) بدست آمد. تعداد 19 تركيب در اسانس شناسايي شد كه، تركيب‌هاي اصلي تشكيل‌دهنده اسانس، 1،8- سينيول (46/46 درصد)، آلفا- پينن (49/22 درصد) و آلفا- فلاندرن (97/9 درصد) بودند. بازدهي اسانس گل‌هاي E. loxophleba، 94/2 درصد (حجمي/وزني) بدست آمد. تعداد 11 تركيب در اسانس شناسايي شد كه بيشترين اجزاي تشكيل‌دهنده اسانس، آرومادندرن (51/29 درصد)، گلوبولول (36/21 درصد) و لدين (18/13 درصد) بودند. قسمت اعظم ترپن‌هاي تشكيل‌دهنده اسانس گل‌هاي E. torquata و E. largiflorens مونوترپن‌ها بودند، در حالي كه بيشترين تركيب‌هاي تشكيل‌دهنده اسانس گل‌هايE. loxophleba، سسكويي‌ترپن‌ها بود. واژگان كليدي: آلفا- پينن، اسانس، اكاليپتوس، 1،8- سينيول، كاشان، گلوبولول

Eucalyptus LʹHer, is one of the tree and shrub genus belongs to Mytaceae family, which is natively Australian, and its different species are planted in the other tropical region of the world. The aim of this study was to extract and determine the essential oil composition of flower of three Eucalyptus LʹHer. species (E. largiflorens, E. torquata amd E. loxophleba) cultivated in Kashan area. The essential oil was extrated by hydrodistillation using an all-glass Clevenger-type apparatus. The analysis of the oils was performed using GC and GC-MS methods. The essential oil yield of E. largiflorens was 1.7% (v/w) and 22 components were identified. The major components of this essential oil were 1, 8-cineol (44.04%), ?–pinene (9.11%) and spatolenol (6.55%). The essential oil yield of E. torquata was 0.56% (v/w) and 19 components were identified that major components were found to be 1, 8-cineol (46.46%), ?–pinene (22.49%) and ?–phlanderen (9.97%). The essential oil yield of E. loxophleba 2.94% (v/w) and 11 components were identified. The major components of this essential oil were aromadendrene (29.51%), globulol (21.36%) and ledene (13.18%). Monoterpenes were the dominant terpenoid of the essential oil of E. largiflorens and E. torquata, while, sesquiterpenes were the dominant terpenoid of the essential oil of E. loxophleba. Keywords: 1,8-Cineol, ?–Pinene, Essential oil, Eucalyptus LʹHer., Globulol, Kashan