آموزش پيشگيري سطح چهارم درايران به‌منظور كاهش آسيب‌ها و هزينه‌هاي ناشي از خدمات غيرضروري پزشكي باليني و بهداشت عمومي

ٍEducating Quaternary Prevention (P4) in Iran for decreasing the harms and costs of unnecessary services in clinical medicine and public health

در پزشكي باليني و بهداشت عمومي، خدمات پيشگيري سطح اول، دوم و سوم عمدتاً بر روي پيشگيري از بيماريها متمركز مي‌شود اما پيشگيري سطح چهارم نه به پيشگيري از بيماريها بلكه به پيشگيري از ارايه خدمات تشخيصي، درماني و پيشگيرانه غيرضروري مربوط مي‌شود. پيشگيري سطح چهارم بوسيله يك پزشك عمومي بلژيكي بنام مارك جاموله در سال 1986 مطرح شد. متاسفانه اين سطح از پيشگيري در ايران به‌خوبي شناخته نشده است. در اين مقاله مروري تاريخچه، تعريف و اهداف پيشگيري سطح چهارم ارايه مي‌گردد. با توجه به اينكه برخي از خدمات غيرضروري پزشكي باليني و بهداشت عمومي در ايران شايع هستند، اهميت آموزش پيشگيري سطح چهارم در دانشگاه‌هاي علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني كشور بحث مي‌شود.

In Clinical Medicine and Public Health, Primary, Secondary and Tertiary Preventive services mainly focus on preventing of diseases. But Quaternary Prevention (P4) is related to preventing of unnecessary diagnostic, therapeutic and preventative services. P4 was coined by Marc Jamoulle, a Belgian family physician, in 1986. Unfortunately P4 is not well known in Iran. In this review the history, definition and goals of P4 is presented. As some of the unnecessary clinical medicine and public health services are prevalent in Iran, the importance of educating P4 in Iranian universities of medical sciences and health care services is discussed.