پيشگيري از مواجهه با آلودگي هوا در زنان باردار : يك مطالعه نظريه محور

Air pollultion prevantive behavior among pregnant women: a theory based study

زنان باردار به‌شدت در مقابل آلودگي هوا آسيب‌پذيرند. اين امر هم بر سلامت آنان و هم بر سلامت جنين آنها تاثيرات تعيين‌كننده‌اي دارد. تغيير رفتار به‌عنوان يكي از راهبردهاي موثر جهت كاهش تاثير آلودگي هوا بر سلامتي است. الگوي مراحل تغيير يكي از الگوهايي است كه در مطالعات مربوط به رفتارهاي سلامت مورد استفاده قرار مي گيرد. براساس اين الگو افراد مي‌توانند در يكي از مراحل پنج‌گانه رفتاري (پيش تفكر، تفكر، آمادگي، عمل و نگهداري) قرار گيرند. اين مطالعه بر آن است كه با استفاده از الگوي فوق به تعيين وضعيت رفتاري زنان باردار در مواجهه با آلودگي هوا بپردازد. به منظور تحقق اين امر 200 نمونه از زنان باردار سه منطقه جغرافيايي شمال، جنوب و مركز تهران در سال 1390به تصادف وارد مطالعه شدند و از طريق پرسشنامه محقق ساخته مورد بررسي قرار گرفتند معيارهاري ورود به مطالعه عبارت بودند از سن بين 18 تا 35 سال مادر، بارداري بدون عارضه، نداشتن سابقه بيماري مزمن (مورد شناخته‌شده بيماري قلبي، بيماري كليوي، بيماري تنفسي، بيماري تيروييد و ديابت)، و رضايت به شركت در مطالعه. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از آمار توصيفي و آزمون خي دو در محيط نرم افزار spss انجام گرفت. در اين مطالعه ميانگين سني افراد مورد مطالعه 8/4 ±9/26 سال و ميانگين سن بارداري آنان 1/9±9/27 هفته بود. يافته‌ها نشان داد كه به ترتيب: 14درصد (28 نفر) از زنان باردار در مرحله پيش تفكر، 13 درصد (26 نفر) در مرحله تفكر، 24درصد (48 نفر) در مرحله آمادگي، 16درصد (32) در مرحله عمل و 33 درصد (66 نفر) در مرحله نگهداري قرار دارند. نتايج مطالعه نشان داد كه نيمي از افراد در مراحل قبل از عمل (پيش تفكر، تفكر و آمادگي) قرار دارند، لذا با توجه به عوارض ناشي از مواجهه با آلودگي هوا لازم است در تدوين برنامه‌هاي آموزشي اين گروه‌ها در اولويت قرار بگيرند.

Objective (s): Exposure to air pollution has been associated with higher adverse pregnancy outcomes. This study aimed to investigate the stages of behavior change towards air pollution among pregnant women using the stage of change theory. Methods: In this cross sectional study a sample of pregnant women who referred to three health centers located in different geographic regions of Tehran were randomly selected and assessed. The inclusion criteria were age between 18 and 35 years, having the history of pregnancies without adverse outcomes, not suffering from chronic disease during the present pregnancy and being satisfied to taking part in the study. Data were collected by a standard questionnaire based on stage of change theory. Results: In all 200 eligible pregnant women with mean age of 26.9±4.8 participated in the study. The analysis of data showed that most women (51%) were at pre-action stages. Only 16% of pregnant women were identified at action stage. Conclusion: The findings suggest that a relatively high proportion of pregnant women are at pre-action stages of behavior changes towards exposure to air pollution. The need for further investigation and perhaps necessary action is recommended.