شيوع قلدري، آسيب عمدي به خود و عوامل مرتبط با آن در دانش آموزان پسر دبيرستاني

Prevalence of bullying and deliberated self-harm behaviors among high school students

مقدمه: هدف از اين مطالعه، برآورد شيوع آسيب هاي عمدي به خود و قلدري و تعيين عوامل مرتبط با آن ها در يك نمونه از نوجوانان ايراني است. روش كار: در اين مطالعه ي مقطعي تحليلي در سال 1390 يك نمونه ي تصادفي 1064 نفره از دانش آموزان پسر دبيرستاني شهر زنجان به روش نمونه گيري تصادفي چندمرحله اي انتخاب شد. اطلاعات مرتبط با شيوع رفتار قلدري و آسيب هاي عمدي به خود و نيز استعمال دخانيات، وضعيت اقتصادي اجتماعي و متغيرهاي رواني اجتماعي از طريق پرسش نامه به دست آمد. از مدل رگرسيون لجستيك دوحالته ي تك-متغيره و چندمتغيره براي ارتباط بين متغيرهاي مورد نظر و رفتارهاي آسيب عمدي به خود و قلدري استفاده شد. يافته ها: از 1064 شركت كننده، 285 نفر (8/26 درصد) و 280 نفر (3/26 درصد) به ترتيب آسيب عمدي به خود و رفتار قلدري را گزارش كردند. نسبت شانس مصرف سيگار براي آسيب عمدي به خود از ساير عوامل خطر بيشتر بود (92/5=OR، فاصله ي اطمينان 95%: 79/9-57/3) اما وضعيت اقتصادي اجتماعي بيشترين نسبت شانس را براي رفتار قلدري داشت (92/2=OR، فاصله ي اطمينان 95%:74/4-80/1). در ميان عوامل حمايتي، عزت نفس بالا بر آسيب عمدي به خود (32/0=OR، فاصله ي اطمينان 95%: 84/0-12/0) و نظارت والدين بر سيگار كشيدن نوجوان براي قلدري (53/0=OR، فاصله ي اطمينان 95%: 75/0-37/0) بيشترين تاثير حمايتي را داشتند. نتيجه گيري: شيوع رفتارهاي خشونت آميز مانند آسيب عمدي به خود و قلدري در بين نوجوانان نگران كننده است. تجربه ي مصرف سيگار و وضعيت اقتصادي اجتماعي به ترتيب بيشترين همبستگي را با رفتارهاي آسيب عمدي به خود و قلدري داشتند. داشتن عزت نفس زياد و نظارت والدين، بيشترين اثر حمايتي را روي اين دو رفتار خشونت آميز داشت

Introduction: The aim of this study was to assess the prevalence of bullying, deliberate self-harm (DSH) and related factors among the localized sample of Iranian adolescents. Materials and Methods: This is a cross-sectional study and was conducted in 2011, A stratified, random sample of adolescents (n=1064) was recruited from high school students in Zanjan city, northwest of Iran. Data on pertaining to deliberate self-harm and bullying as well as socio-economic status, smoking and psychosocial variables was obtained from a validated questionnaire. Binary logistic regression models for the association factors as independent variables and DSH and bullying behaviors were used as the dependent variable. Both univariate and multivariate models were constructed. Results: Overall, 285 (26.8%) and 280 (26.3%) students, acknowledged having DSH behavior and bullying respectively. Results of multivariate logistic regression analysis indicated that smoking students were 5.92 times more than nonsmoking students to be in the DSH group. (OR=5.92, 95% CI=3.57-9.79) but for bullying, socio economic status have the most odds ratio (OR= 2.92, 95 % CI=1.80-4.74). Among supportive factor, high self-esteem on DSH behavior (OR=0.32, 95% CI=0.12-0.84) and parental controls on bullying (OR=0.53, 95% CI=0.37-0.57) had the greatest impact. Conclusion: Prevalence of violent behavior such as DSH and bullying among adolescents is of concern. Smoking and socioeconomic status had the most association with DSH behavior and bullying respectively. High self-esteem and Parental controls had the greatest supportive impact on DSH behavior and bullying respectively.