طراحي مدلي براي اندازه‌گيري سازگاري سازماني دانشگاه با محيط بيروني (مطالعه‌ي دانشگاه‌هاي دولتي شهر تهران)

Developing a model for assessment of organizational adaptation of university with external environment (study of Tehran Public Universities)

هدف اصلي اين مقاله مطالعه‌ي متغيرها و عوامل موثر و مرتبط با سازگاري سازماني دانشگاه با محيط بيروني و در نهايت ارايه‌ي مدلي براي اندازه‌گيري ميزان سازگاري دانشگاه‌هاي دولتي شهر تهران مي‌باشد. اطلاعات مورد نياز تحقيق بر اساس يك رويكرد آميخته (كمي و كيفي) استخراج شده و داده‌هاي كمي با استفاده از نرم‌افزارهاي SPSS, SMART PLS تجزيه و تحليل شده‌اند. متغيرهاي تاثيرگذار بر سازگاري سازماني دانشگاه با محيط بيروني از ادبيات موضوع، مصاحبه با انديشمندان حوزه‌ي آموزش عالي و پيمايش دلفي استخراج شده‌اند. ميزان كفايت داده‌ها برابر 82/0 و همچنين نتايج آزمون بارتلت نشان‌دهنده‌ي كفايت داده‌ها براي تحليل عاملي مي‌باشد. 53/70 درصد واريانس سازگاري سازماني دانشگاه با محيط را 9 عامل مديريت محيط، يادگيري، فرهنگ سازماني، روابط سازماني، مشاركت جمعي، استراتژي محوري، مسووليت‌پذيري، خودسازماندهي و هدفمندي تبيين مي‌كنند. جامعه‌ي اين تحقيق دانشگاه‌هاي دولتي شهر تهران و 370 نفر از اعضاي هيات علمي دانشگاه‌هاي فوق بر اساس روش نمونه‌گيري خوشه‌اي و نسبتي انتخاب شده‌اند. شاخص‌هاي برازندگي مدل كه بر اساس رويكرد مدل‌هاي تكويني استخراج شده‌اند (شاخص افزونگي 0024/0، ضريب تعيين 993/0، شاخص برازندگي كلي مدل =98/0، مقياس اطلاعات بايزين =48/227 و مقياس اطلاعات اكيكي =06/353 نشان مي‌دهد كه مدل اندازه‌گيري سازگاري سازماني دانشگاه، با داده‌هاي اين پژوهش برازش مناسبي دارد.

The main purpose of this research was to study the variables and factors that affect adaptation of university to external environment and to develop a model for assessment of Tehran public universities adaptation to external environment. A mixed method research approach involving a three-round Delphi study was used to record responses to the closed-questions and open-ended-questions. Other data were gathered through interview, and a questionnaire. Content analysis was used for assessing qualitative data based on scientific documents and interviews, and for the analysis of quantitative data, factor analysis, reflective and formative modeling based on SPSS, Smart PLS & LISREL were employed. The population of this research comprised Tehran Public Universities (Including: Medical universities, Industrial universities & Complex universities) and the sampling method adopted involved ratio and cluster sampling. 37 variables emerged from literature, Delphi survey and interviews. KMO of 0/82 and the results of Bartlettʹs test indicated that the data are adequate for factor analysis. Results of factor analysis pointed out that those 37 variables can be partitioned into nine factors. Detective factor analysis results showed that 70.53 of university adaptation variance can be explained by nine factors including: external environment management, learning, organizational culture, organizational communications, participation, strategy orientation, responsibility, self-organizing and goal orientation. T statistics showed that all factors are significant, the most important factor being environment management. Composite reliability of factors i exceeded 88% and the meaning of AVE (average variance explained) pointed out that a large amount of university adaptation variance is explained by those factors. Indices of Redundancy= 0/0024, AIC=353/06, BIC=227/48, GOF=0/98 R2=993 show that the model has goodness of fit with these data.