بررسي قدرت پيش‌بيني كيفيت تدريس معلم و جو كلاس براي يادگيري رياضي با واسطه‌گري باورهاي انگيزشي و راهبردهاي يادگيري خود‌نظم‌دهي در دانش‌آموزان كلاس پنجم ابتدايي

A survey of prediction of math learning by quality of teaching and classroom climate factors with mediation of motivational beliefs and self regulating learning strategies in fifth grade elementary

هدف پژوهش حاضر بررسي قدرت پيش‌بيني‌كنندگي كيفيت تدريس معلم و عوامل جو كلاسي براي يادگيري رياضي با واسطه‌گري باورهاي انگيزشي و راهبردهاي يادگيري خودنظم‌دهي دانش‌آموزان مي‌باشد. از اين‌رو بر اساس مدل كريمرز و ريزايت (1994)، مدلي سلسله مراتبي ارايه گرديد. نمونه‌ي پژوهش شامل 100 دانش‌آموز كلاس پنجم ابتدايي شهر شيراز بود كه به شيوه‌ي خوشه‌اي تصادفي مرحله‌اي برگزيده شده بودند. متغيرهاي پژوهش با ابزارهاي مقياس كيفيت تدريس (كرياكيدز، كمپل و گازانير ،2000)، پرسشنامه‌ي تعامل معلم و دانش‌آموزان (وبلز، كريتون، لوي و هوي مايزر، 1993) و بعد انتظارات از مقياس اندازه‌ي فرهنگ و جو مدرسه (بولاچ، 2001)، پرسشنامه‌ي راهبردهاي انگيزشي براي يادگيري (پينتريچ و ديگروت، 1990) و نمره‌ي رياضي آزمون هماهنگ پيشرفت تحصيلي ناحيه‌ي 1 آموزش و پرورش شهر شيراز سال 86-85 اندازه‌گيري شدند، روايي و پايايي ابزارهاي مورد نظر احراز گرديد. نتايج حاصل از تحليل رگرسيون چند متغيري، نقش ميانجي‌گري باورهاي انگيزشي و راهبردهاي يادگيري خودنظم‌دهي را نشان داد؛ به‌طوري‌كه رفتار معلم از كيفيت تدريس معلم، رفتار كمك‌كننده/ دوستانه، سرزنش‌كنندگي و سختگيرانه معلم و انتظارات معلم به واسطه‌گري باورهاي انگيزشي اضطراب و ارزشگذاري دروني و نيز راهبردهاي خودنظم داده شده دانش‌آموزان به پيش‌بيني معني‌دار يادگيري رياضي پرداختند. به‌طور كلي نتايج اين پژوهش بر تاثير بيش‌تر رفتار معلم نسبت به شيوه‌ي تدريس، بر عملكرد رياضي دانش‌آموزان تاكيد دارد.

The aim of the present study was to investigate the prediction of math learning by quality of teaching and classroom climate factors, while mediated by motivational beliefs and self regulating learning strategies. In this research, based on Creemers` model, a hierarchical model was proposed. In this model, 1- quality of teaching and classroom climate factors, 2- motivational beliefs and self regulated learning strategies and 3- math learning were respectively, introduced as exogenous, mediating, and endogenous variables. The sample consisted of 100 fifth grade elementary school girl-students from Shiraz city selected through randomized cluster sampling. The measuring instruments were Quality of Teaching Scale (Kyriakides, et al, 2000), Questionnaire on Teacher Interaction (Wubbels et al, 1993), Teacher Expectancy Scale (Bulach, 1993), Motivated Strategies for Learning Questionnaire (Pintrich & DeGroot, 1990) and Mathematics Achievement Test. The validities and reliabilities of all these instruments were confirmed. The results supported the mediating role of the motivational beliefs and self regulated learning strategies. It means that teachers` behavior and interactions of teacher and students indirectly predict math learning through motivational beliefs and self regulated learning strategies.