اثرتاريخ هاي كاشت برخصوصيات خوشه و عملكرد ارقام برنج درخوزستان

Effect of sowing dates on panicle characteristics and yield of rice cultivars in Khuzestan

چكيده اين پژوهش به منظور بررسي اثرات تاريخ هاي مختلف كاشت بر خصوصيات خوشه و عملكرد در ارقام برنج و در شرايط خوزستان به مدت يك سال در مزرعه ايستگاه تحقيقات كشاورزي شاوور واقع در 70 كيلومتري شمال اهواز، به صورت كرت هاي يك بار خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا گرديد. عامل اصلي تاريخ كاشت در سه سطح (25 اسفند،25فروردين و 5 خرداد) و عامل فرعي شامل: ارقام دلار، N22، گرده زنجان و سه رقم محلي هويزه، گرده رامهرمز و حمر(متحمل به گرما)، دو رقم خارجي ( CR547-1-2-3 و IR1567-228-3-3) و دو لاين شماره 7 و 13بود. نتايج نشان داد، بيشترين عملكرد، تعداد دانه پر و ميزان باروري مربوط به ارقام هويزه و حمر در تاريخ كاشت سوم بود. بالاترين وزن هزار دانه را لاين شماره 7 داشت. بيشترين تعداد خوشه در متر مربع، وزن هر خوشه، انشعابات اوليه و ثانويه مربوط به تاريخ كاشت سوم بود، اما طول خوشه و تعداد گلچه در خوشه در تاريخ كاشت دوم بيشترين مقدار را داشتند. در نهايت با توجه به نتايج بدست آمده رقم IR1567-228-3-3براي كشت در 25 اسفند (داراي بيشترين شاخص برداشت در هر 3 تاريخ كاشت بود) و ارقام هويزه و حمر براي ساير تاريخ هاي كشت توصيه مي شوند.

Abstract This research was carried out for investigation the effect of different sowing dates on panicle characteristics and yield of rice cultivars in Shavoor Agricultural Research Station in Khuzestan. It was performed as split-plot design on the basis of randomized complete block design with 3 replications. The main plots were planting dates in 3 levels (15 March, 14 April and 26 May) and the subplots were including 10 genotypes (Dollar, N22, Gerde zanjan; 3 local cultivars: Hoviezeh, Gerde Ramhormoz and Hamar, 2 foreign cultivars: CR547-1-2-3 and IR1567-228-3-3; and 2 lines: 7 and 13).Results showed that the highest yield, number of full seeds and fertility percentage were related to Hoveizeh and Hamar cultivars in third planting date. The line 7 had the highest 1000- grain weight. Panicle numbers in m2, primary and secondary branch, panicle weight were recorded in 3rd sowing date but panicle lengthand the number of seeds per panicle had the highest amount in 2nd planting date. In according to results; foreign cultivar of IR1567-228-3-3is recommended for 15 March sowing (had the highest harvest index in all planting dates) Hoviezeh and Hamar are recommended for other planting dates.