پيش بيني كننده‌هاي تماشاي تلويزيون، بازي‌هاي رايانه‌اي و ويديويي در نوجوانان شهر تبريز

Predictors of TV viewing, computer and video game playing among Iranian adolescents

تماشاي برنامه‌هاي تلويزيون، بازي‌هاي رايانه‌اي و ويديويي به عنوان «فعاليت نشسته» از رفتارهاي ناسالم نوپديد است كه در بين نوجوانان شيوع جهاني دارد. به منظور شناسايي پيش بيني كننده‌هاي رفتارهاي نشسته نوجوانان، مطالعه توصيفي، تحليلي با استفاده از پرسشنامه يادآمد فعاليت بدني ويژه نوجوانان، همراه با پرسشنامه اطلاعات جمعيتي، درك حمايت خانواده، وخودكارآمدي، به صورت خودايفا دربين نوجوانان دانش آموزان درشهر تبريز سال تحصيلي 1390-1389 انجام شد. در مجموع، 402 نوجوان، 5/51 درصد دختر با ميانگين سني 93/12 (انحراف معيار 49/0) شركت داشتند. ميانگين مدت رفتارهاي نشسته نوجوانان 55/193 (انحراف معيار15/99)، دختران25/170 (انحراف معيار20/89) و پسران 25/218 (انحراف معيار34/103) دقيقه در روز بود. اجراي تحليل رگرسيون لوجستيك نشان داد: جنس پسر (نسبت شانس= 01/3 با 95% فاصله اطمينان=64/4-64/1 ،001/0P < )، اشتغال مادر (نسبت شانس=36/2 با 95% فاصله اطمينان67/4-19/1، 013/0=P) و خودكارآمدي (نسبت شانس=10/1 با %95 فاصله اطمينان= 99/0-94/0، 006/0P=) با رفتارهاي نشسته بيش از 120 دقيقه در روز، رابطه معني‌ دار دارند. جنس پسر، اشتغال مادر و خودكارآمدي، پيش بيني كننده‌هاي موثر بر رفتارهاي نشسته نوجوانان بود. انس با تلويزيون، بازي‌هاي رايانه‌اي و ويديويي مستقل از سطوح فعاليت بدني نوجوان يك مشكل رواني ـ محيطي تشخيص داده شد. كاهش رفتارهاي نشسته، راهكارهاي خاص نياز دارد كه بايد مستقل از سطوح فعاليت بدني متوسط و شديد نوجوانان طراحي و اجرا شود.

Objective (s): To explore predictors of the sedentary behavior, this current descriptive, analytical study was developed among a sample of adolescents in Tabriz, Iran. Methods: Information on adolescent sedentary behaviors including TV viewing, video game playing and physical activity was collected by using A modified version of the Adolescent Physical Activity and Recall Questionnaire (APARQ). In addition an anonymous self-administrated questionnaire used to collect data on demographic characteristics, perceived family support and self-efficacy. Logistic regression analysis was performed to examine the association between sedentary behavior and independent variables including gender, psychosocial predictors and modrate, vigorouse physical activity. Results: In all 402 adolescent students were studied. The mean age of students was 12.93 (SD=0.49) years; and51.5 % was female. Overall the mean time of sedentary behaviors on adolescents was 193.55 (SD=99.15) minutes/day, this figure for girls and boys were 170.25 (SD=89.20) and 218.25 (SD=103.34) minutes/day (P < 0.001) respectively. The results obtained from multiple logistic regression analysis indicated that male gender (OR=3.01, 95%CI=1.64-4.64, P < 0.001), mother employment (OR=2.36, 95%CI=1.19-4.67, P=0.013), self efficacy (OR=1.10, 95% CI=0.94-0.99, P= 0.006) were the most significant contributing factors to the high level of sedentary behavior on adolescents. Gender, mother employment and low perceived self-efficacy were recognized as the main predictors of attaching to sedentary behaviors. Conclusion: It seems that sedentary behaviors independent on adolescent physical activity levels are a psycho enviromental problem. Specefic preventive programe should be developed independendly on adolescent moderate, vigrouse physical activity.