پايداري سكونتگاه هاي روستايي شهرستان تكاب

Sustainability of Rural Settlements in Takab County

تحقيق حاضر، با هدف تمهيد زمينه برنامه‌ريزي توسعه پايدار روستايي، به شناسايي سطح پايداري روستاهاي شهرستان تكاب در استان آذربايجان غربي مي‌پردازد. در اين راستا، از 44 شاخص محيطي، اجتماعي و اقتصادي استفاده مي‌شود. حجم نمونه 69 روستاست كه در طبقات طبيعي- جمعيتي توزيع مي‌شوند. گردآوري داده‌ها از طريق مراجعه به 629 مطلع محلي صورت مي گيرد. با روش تحليل عاملي و تقليل شاخص ها به هجده مولفه، نمرات عاملي به دست آمده به جاي شاخص هاي اوليه وارد مدل موريس مي‌شود و بدين ترتيب، سطح پايداري روستاها به دست‌ مي آيد. نتايج پژوهش نشان دهنده ناپايداري حدود 5/88 درصد روستاهاي مورد بررسي است. از نظر پايداري، بين روستاهاي كوهستاني و ساير روستاها تفاوت معني دار ديده مي‌شود؛ و همچنين، پايداري روستاها با ميزان جمعيت و فاصله آنها از مركز شهرستان رابطه معني‌دار دارد. از اين رو، پيشنهادهاي پژوهش مواردي چون بهره‌برداري پايدار منابع، توانمندسازي مردم و ايجاد تشكل هاي محلي، تنوع‌بخشي به معيشت، اولويت‌دهي به روستاهاي كوهستاني، و بازنگري در سياست هاي جمعيتي و خدمات‌رساني را دربرمي گيرد.

The study is an attempt to identify sustainability level in Takab county in West Azarbaijan province of Iran. This can provide a ground for sustainable rural development planning. The study has used 44 environmental, social and economic indicators. The sample size consists of 69 villages that are grouped in to natural-demographic classes. Data are collected through 629 local informants. By applying factor analysis, the data are reduced to 18 components and factor scores are entered as primary indicators to Morris Model to extract the sustainability level. The results show that 88.5 percent of villages are unsustainable. A significant difference exists between mountainous and other villages from a sustainability stance. There are significant relationships between rural sustainability with population, and with the distance from the center of the county. The study recommends the sustainable use of resources, people empowerment, establishment of local organizations, subsistence diversification, prioritization of mountainous villages and a review of demographic policies and services.