بررسي اثر تنش خشكي بر عملكرد و اجزاي عملكرد دانه چند هيبريد ذرت شيرين

Effect of drought stress on yield and yield components of sweet corn hybrids

چكيده به منظور ارزيابي اثر تنش خشكي بر عملكرد و اجزاي عملكرد هيبريدهاي ذرت شيرين خارجي، آزمايشي به صورت طرح كرت هاي خرد شده در قالب بلوك هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در سال زراعي 1385 در مزرعه تحقيقاتي موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج اجرا شد. در اين آزمايش، رژيم‌هاي آبياري به عنوان عامل اصلي در 3 سطح، آبياري پس از 75، 100 و 125 ميلي متر تبخير تجمعي از تشتك تبخير استاندارد كلاس A (به ترتيب به عنوان آبياري مطلوب، تنش ملايم و تنش شديد) و 12 هيبريد ذرت شيرين شامل: KSC403su، Chase، Esquire، Rival، Reveille، Diva، Shimmer، Shaker، PS107، Golda، Royalty و Rana به عنوان عامل فرعي در نظر گرفته شدند. تاثير رژيم آبياري و هيبريد بر تمام صفات مورد اندازه گيري و اثر متقابل آبياري و هيبريد بر وزن هزار دانه و عملكرد دانه در سطح احتمال يك درصد معني دار بود. با افزايش تنش خشكي از آبياري مطلوب به تنش ملايم و تنش شديد همه اجزاي عملكرد كاهش معني داري يافتند. بين هيبريد هاي مورد آزمايش نيز بيشترين و كمترين عملكرد دانه با 35/8 و 86/4 تن در هكتار به ترتيب از هيبريد هاي PS107 و Rival حاصل شد. بر اساس نتايج اين تحقيق، تاخير در آبياري تا بيش از 75 ميلي متر باعث كاهش عملكرد گرديد، بنابراين توصيه مي شود، در شرايطي كه آب كافي براي آبياري وجود دارد، هيبريد PS107 كشت شود. همچنين در شرايط محدوديت آب كشت هيبريد هاي Rival، Diva و Golda پيشنهاد نمي گردد.

Abstract This study was carried out to evaluate drought tolerance of 12 sweet corn hybrids in 2006 at Seed and Plant Improvement Institute in Karaj. Treatments were arranged as a split-plot experiment in randomized complete blocks design with three replications. Main plots included three irrigation levels (Irrigation after 75, 100 and 125 mm evaporation from class A evaporation pan as normal, mild and high stress conditions respectively) and 12 hybrids (KSC403su, Chase, Esquire, Rival, Reveille, Diva, Shimmer, Shaker, PS107, Golda, Royalty and Rana) were assign as subplots. Irrigation regimes and hybrid effects for all of the traits and their interaction effect for 1000 kernels weight and grain yield were significant (p?0.01). Increasing drought stress from normal irrigation to mild stress and high stress conditions were resulted in decreasing all the traits significantly. The maximum and minimum grain yields were obtained from PS107 and Rival hybrids (8.35 and 4.86 t/ha respectively). This experiment revealed that delay in irrigation more than 75 mm evaporation decreases the yield. It recommended that hybrid PS107 is cultivated where there is enough water for irrigation. In low available irrigation water using of hybrids Rival, Diva and Golda is not recommended.