بررسي و تحليل شيوه قرآن كريم در بيان آموزه‌هاي فقهي

Survey & Analysis of "Method of the Holy Quran in Expression of Jurisprudential Teachings"

بخش عمده‌اي از آيات قرآن به مباحث فقهي اختصاص دارد كه در اين آيات احكام و قوانين متعددي در موضوعات مختلف عبادي، سياسي، اقتصادي، قضايي و. . . به صورت خاص يا تحت عناويني عام بيان شده است؛ ليكن مبناي اين پژوهش، آن است كه آيا قرآن كريم در بيان احكام و مباحث فقهي از همان زبان عرف عام و زبان رايج ميان متخصصان اين فن استفاده كرده است و يا اين كه قرآن در اين موضوع داراي زبان خاص خود مي‌باشد؟ براي يافتن پاسخ اين پرسش، در اين پژوهش آيات الاحكام قرآن كريم از دو جهت ويژگي‌هاي ظاهري و لفظي اين آيات و ويژگي‌هاي غيرلفظي و شيوه بيان آن‌ها مورد بررسي و تحليل قرار گرفته است. پس از بررسي آيات مذكور اين نتيجه به دست آمد كه قرآن كريم در بخشي از بيان خود در هر يك از اين دو موضوع، از همان زبان رايج در ميان عرف و اهل اين فن استفاده كرده است؛ با اين توضيح كه خداوند متعال هم از جهت انتخاب الفاظ خاص براي احكام شرعي و هم از جهت چگونگي طرح و شيوه بيان اين احكام، از همان زبان رايج ميان عرف عام و اهل اين فن استفاده كرده است؛ ولي در موارد متعدد ديگر در هر يك از اين دو موضوع، زبان ويژه و خاص خود را دارد كه با زبان عرف عام و زبان متخصصان اين موضوع بسيار متفاوت است.

There is no doubt that a remarkable part of the verses of the Quran appertain to the jurisprudential subjects, in which several laws and regulations in different worshiping, political, economical, and judicial subjects are mentioned in a special form or under the general titles. But the main words in this research is whether the Holy Quran in mentioning the laws and jurisprudetial subjects has used the same general custom language and the current language among the specialists in this technique, or the Holy Quran in this subject has its special language? In order to find the answer of this question, the legal verses of the Quran are studied and analyzed regarding the superficial and verbal traits of these verses, and their non-verbal traits and method of statement; and after reviewing those verses, this conclusion was drawn that the Holy Quran in a part of its expression in each of these two subjects has used the same language which is prevalent among the custom and men of this technique, as to explain the Supreme God both, in electing the special words for the legal laws and also the type of tune and statement of these commands, and How to plan and express these laws in the Quran, has used the same general custom language which is prevalent among the men of this technique. But in other several cases in each of these two subjects, it has its own special language which is dramatically different from the general custom language and the language of the specialists in this subject.