بررسي پتانسيل استان كردستان از نظر دسترسي به انرژي زيست‌توده

Investigation of the Potential Biomass Energy in the Kurdistan Province of Iran

بررسي پتانسيل استان كردستان از نظر دسترسي به انرژي زيست‌توده فردين احمدي‌زر? استاديار دانشكده‌ي مهندسي دانشگاه كردستان f.ahmadizar@uok.ac.ir بهرام چاره‌خواه كارشناس مركز تحقيقات كاربردي هواشناسي استان كردستان bahram.ch487@gmail.com تاريخ دريافت: 15/12/90 تاريخ پذيرش: 20/8/91 چكيده بيش‌تر مصرف انرژي جهان از سوخت‌هاي فسيلي تجديدناپذير از قبيل مواد نفتي و گاز طبيعي تامين مي‌شود. در اثر احتراق چنين سوخت‌هايي، دي‌اكسيدكربن بيش‌تري در اتمسفر انتشار مي‌يابد و اين در حالي است كه امروزه اثرات منفي گرم شدن زمين پديدار شده است. يكي از گزينه‌هاي مفيد براي مقابله با انتشار دي‌اكسيدكربن، استفاده از سوخت‌هاي غيرفسيلي تجديدپذير است. در اين مقاله، پس از بررسي مزاياي انرژي زيست‌ توده كه از انرژي‌هاي تجديدپذير و پاك به شمار مي رود و در سطح كشور به وفور يافت مي‌شود، پتانسيل شهرستان‌هاي استان كردستان از نظر دسترسي به انرژي زيست‌توده ارزيابي مي‌شود. به عنوان منابع زيست‌توده، پسماندهاي كشاورزي، ضايعات حيواني، زباله‌ي جامد شهري، لجن فاضلاب و ضايعات جنگل مورد بررسي قرار گرفته‌اند. هم‌چنين از داده هاي سازمان جهاد كشاورزي استان در مورد توليد محصولات كشاورزي در سال زراعي 1389-1388، جمعيت دام در سال 1388 و جمعيت طيور در سال 1390، داده هاي سرشماري مركز آمار ايران در سال 1385، داده هاي شركت آب و فاضلاب استان در مورد تصفيه‌ خانه‌هاي فاضلاب در سال 1390 و نيز داده هاي اداره‌ي كل منابع طبيعي و آبخيزداري استان در مورد جنگل‌هاي طبيعي و دست كار در سال 1388 استفاده شده است. بر اساس دانش موجود در ادبيات موضوع، پتانسيل سنجي با تخمين ميزان منابع زيست‌توده كه در هر يك از شهرستان ها به منظور تامين انرژي در دسترس مي‌باشند و سپس محاسبه ي مقدار انرژي قابل دسترسي انجام شده است. نتايج به‌دست آمده حاكي از آن است كه كل انرژي زيست‌توده‌ي قابل‌ دسترس در استان كردستان در يكسال حداقل 9/9138277 و حداكثر 11809632 گيگاژول مي‌باشد؛ در حقيقت، با سياست‌گذاري و سرمايه‌گذاري مناسب مي‌توان حتي با نگاهي بدبينانه انتظار تامين بالغ بر 5/1 برابر نياز برق استان را داشت. در ميان منابع انرژي زيست‌توده، پسماندهاي كشاورزي (به ويژه ضايعات گندم)، بيش‌ترين پتانسيل را نشان داده است. در ميان شهرستان‌ها نيز، بيجار بيش‌ترين پتانسيل را در دسترسي به انرژي زيست‌توده داشته است. طبقه‌بندي JEL: Q42، Q16، Q26، Q47، P28، Q54 كليد واژه: انرژي‌هاي تجديدپذير، زيست‌توده، انرژي زيست‌توده، آلودگي زيست‌محيطي?

Investigation of the Potential Biomass Energy in the Kurdistan Province of Iran Fardin Ahmadizar* Assistant Professor, Engineering Faculty, University of Kurdistan, f.ahmadizar@uok.ac.ir Bahram Charehkhah Expert at the Applied Meteorological Research Center of Kurdistan Province, bahram.ch487@gmail.com Received: 2012/03/05 Accepted: 2012/11/10 Abstract A large percentage of the worldʹs energy consumption comes from nonrenewable fossil fuels such as oil and natural gas. Due to combustion of such fuels, CO2 is emitted into the atmosphere leading to global warming. One of the useful means of avoiding CO2 emission is use of non-fossil, renewable fuels. In this paper, after presenting the benefits of biomass energy as a widely available, renewable and clean energy found a lot in our country, the potential of biomes energy in Kurdistan Province cities is evaluated. The following biomass resources are considered: agricultural residues, livestock waste, municipal solid waste, and sewage sludge and forest residues. The study uses data on the agricultural production for the crop year 1388-89, livestock population for the year 1388 and poultry population for the year 1390 provided by the Kurdistan Agriculture of Jahad Organization, the census data for the year 1385 provided by the Statistical Centre of Iran, the wastewater treatment plants data for the year 1390 provided by the Kurdistan Water and Wastewater Organization and also data on the natural and man-made forests for the year 1388 provided by Administration of Natural Resources and Watershed Management of the province. Based on the literature review, the potential assessment has been carried out by estimating the biomass resources which are available in each city for energy purposes and then calculating the potential energy. The results indicate that the total biomass energy annually available in Kurdistan Province is at least 9138277.9 and at most 11809632 GJ; indeed, by appropriate planning and investments, we can expect to supply more than one and half time the province’s electricity needs, even under the minimal scenario. Amongst the biomass energy resources, agricultural residues (in particular, wheat residues) have the largest potential. Moreover among the cities, Bijar has the largest biomass energy potentially. JEL Classification: Q42, Q16, Q26, Q47, P28, Q54 Keywords: Renewable Energies, Biomass, Biomass Energy, Environmental Pollution