تاثير كاربرد نيتروژن بر شاخص‎هاي رشد و عملكرد كمي گياه دارويي هميشه بهار (Calendula Officinalis L .)در شرايط تنش كم آبي

Effect of nitrogen application on growth indices and quantity yield of calendula (Calendula Officinalis L.) under water deficit stress conditions

براي بررسي اثر تنش كم آبي و كاربرد نيتروژن بر شاخص هاي رشد و عملكرد كمي گياه هميشه بهار در سال زراعي 1385 و در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تاكستان آزمايشي به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 4 تكرار انجام پذيرفت. تيمارها شامل تنش كم آبي در سه سطح (آبياري پس از 40 ، 80 و 120 ميلي‎متر تبخير از تشتك تبخير كلاس A ) و نيتروژن در چهار سطح (0 ، 30 ، 60 ، 90 كيلوگرم در هكتار نيتروژن خالص) بودند. اثر تنش كم آبي بر عملكرد بيولوژيك در مرحله‎ي 50% گلدهي، 100% گلدهي، دومين مرحله100% گلدهي و مرحله‎ي برداشت معني‎دار شد، به طوري كه بيش‎ترين عملكرد بيولوژيك در مرحله‎ي دوم 100% گلدهي با 9929 كيلوگرم در هكتار بدست آمد. اثر نيتروژن نيز بر عملكرد بيولوژيك در مرحله‎ي 50% گلدهي، 100% گلدهي، دومين مرحله‎ي 100% گلدهي و مرحله‎ي برداشت معني‎دار شد به طوري كه بيش‎ترين عملكرد بيولوژيك از مصرف90 كيلوگرم در هكتار نيتروژن خالص با 7350 كيلوگرم در هكتار در مرحله‎ي دوم 100% گلدهي بدست آمد. اثر متقابل تنش كم آبي و نيتروژن بر عملكرد بيولوژيك در مرحله‎ي 50% گلدهي، 100% گلدهي و مرحله‎ي برداشت معني‎دار شد. نتايج نشان داد كه بيش‎ترين وزن خشك كل گياه (1130 گرم در متر‎مربع) و سرعت رشد محصول (89/0 گرم بر متر‎مربع) به ترتيب با دريافت 2319 و 1993 درجه روز رشد از سطح 40 ميلي‎متر تبخير و مصرف 90 كيلوگرم در هكتار نيتروژن خالص بدست آمد. افزايش شدت تنش سبب كاهش كارآيي مصرف نيتروژن در گياه مي‎شود. با افزايش تنش خشكي تاثير كاربرد نيتروژن بر شاخص هاي رشد نيز كاهش يافت و نمودارهاي وزن خشك كل و سرعت رشد محصول بر يكديگر منطبق شدند

Abstract The effects of water deficit stress and nitrogen were studied on the Growth and Quality Yield of Calendula (Calendula officinalis L.). An experiment was conducted at Research Field of Islamic Azad University of Takestan branch in 2006. Field experiment was carried out by a split plot design based on completely randomized block design with 4 replications. treatments were three levels of stress as irrigation after 40, 80 and 120 mm water evaporation from evaporation pan, and consumption of 0, 30, 60 and 90 kg/ha nitrogen. The results indicated that water deficit stress had significant effect on biological yield(50% flowering) , biological yield(100% flowering), biological yield(100% flowering second) and biological yield(end flowering) (pW0.01). The highest biological yield(100% flowering second) 9929 kg.ha-1was observed with irrigation after 40 mm evaporation. Nitrogen had signification effect on biological yield(50% flowering) , biological yield(100% flowering), biological yield(100% flowering second) and biological yield(end flowering) (pW0.01) .The highest biological yield(100% flowering second)7350 kg.ha-1 were observed by applying of 90 kg.ha-1 nitrogen. water deficit stress* nitrogen had significant effect on biological yield(50% flowering) , biological yield(100% flowering) and biological yield(end flowering) (pW0.05). However, the highest TDM and CGR were obtained with 2319 and 1993 GDD and 40 mm water evaporation from evaporation pan and 90 kg.ha-1nitrogen. The result growth indices show that an increase in water deficit stress modifies the effect of nitrogen on physiological indices and TDM and CGR graphs are compatible with each other.