بررسي اثر مقادير زﺋوليت و تنش كم آبي بر ضريب استهلاك نوري گياه كلزا

Effect of zeolit amounts and drought stress on extinction coefficient of rapeseed

در اين تحقيق براي بررسي اثر مقادير زئوليت و تنش كم آبي بر ضريب استهلاك نوري گياه كلزا (Brassica napus L.)‎، آزمايشي در سال 1387 به صورت اسپليت‎ پلات در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با چهار تكرار در مزرعه‎ي تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد شهر‎ري اجرا شد كه در آن آبياري در 3 سطح شامل: آبياري بر اساس 80 ، 130 و 180 ميلي‎متر تبخير از سطح تشتك تبخير كلاس A به عنوان عامل اصلي و مصرف زئوليت در سه سطح شامل‎: عدم كاربرد و كاربرد زئوليت به ميزان 6 و 12 تن در هكتار به عنوان عامل فرعي و Okapi به عنوان رقم مورد آزمايش در نظر گرفته شد. نتايج آزمايش نشان داد كه از نظر ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعي در بوته، عملكرد بيولوژيك و ضريب استهلاك نوري بين سطوح آبياري، كاربرد زئوليت و اثر متقابل آن‎ها تفاوت معني‎داري در سطح احتمال يك درصد مشاهده شد. مقايسه‎ي ميانگين اثر متقابل آبياري و مصرف زئوليت نشان داد، انجام آبياري بر اساس 80 ميلي‎متر تبخير از سطح تشتك تبخير كلاس A و مصرف 12 تن در هكتار زئوليت بيشترين ميزان ارتفاع بوته (50/145)، عملكرد بيولوژيك (kg/ha 7/13679)‎ و ضريب استهلاك نوري (45/0)‎ را به خود اختصاص داد‎. در شرايط تنش بسيار شديد و يا آبياري بر اساس 180 ميلي‎متر تبخير از سطح تشتك تبخير كلاس A ، افزايش كاربرد زئوليت تا 12 تن در هكتار در افزايش تمامي صفات موثر بود و در اين شرايط بيشترين ميزان ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعي در بوته، عملكرد بيولوژيك، شاخص برداشت و ضريب استهلاك نوري به ترتيب برابر با 70/109 سانتي‎متر، 02/4 عدد، 7/9756 كيلوگرم در هكتار و 33/0 حاصل شد.

Abstract Due to study the effect of zeolit amounts and drought stress effects on extinction coefficient of rapeseed(Brassica napus L.) an experiment carried out in split plot design in the basis of randomized complete blocks with 4 replications in 2008 at research field of Islamic Azad University Shahr-e-Rey Branch. Irrigation intervals in 3 levels: Irrigation after 80, 130 and 180 mm evaporated water from class A evaporation pan as main factor and Zeolit amounts in 3 levels: 0, 6 and 12 ton/ha considered as sub-factor. Okapi was experimented cultivar . The Results showed that, simple and interaction effects of zeolit and Irrigation intervals on plant height, branch number, biological yield and extinction coefficient was significant at %1 level of probability. Mean comparison interaction effect of Irrigation intervals and zeolit showed that irrigation after 80 mm evaporated water from class A evaporation pan and and 12 ton/ha zeolit application gained to maximum amounts of plant height(145/50 cm), biological yield(13679.7 Kg/ha) and extinction coefficient(0.45). In highest drought stress condition or irrigation after 180 mm evaporated water from class A evaporation pan, increase in zeolit application to 12 ton/ha had possetive effect on all characters. In this case maximum amounts of plant height, branch number per plant, biological yield and extinction coefficient was 109.70 cm, 4/02, 9756.7 Kg/ha and 0.33 alternatively.