تجزيه و تحليل پوياي تقاضاي انرژي به صورت كلي و بخشي در ايران (مطالعه‌ي موردي انرژي برق)

Dynamic Analysis of Energy Demand at Aggregate and Sector Levels in Iran (Case Study of Electricity)

با توجه به افزايش تقاضاي روز افزون انرژي الكتريسيته، تجزيه و تحليل تقاضاي اين حامل انرژي در كشور ضرورت مي‌يابد. در اين تحقيق به بررسي و تجزيه و تحليل پوياي تقاضاي انرژي برق به صورت كلي و بخش نگر در چارچوب مدل‌هاي تصحيح خطاي برداري(VECM) و هم انباشتگي چند متغيره طي دوره‌ي زماني 1357 تا 1389 پرداخته شده است. بر اساس نتايج حاصل از اين تحقيق يك رابطه‌ي تعادلي بلندمدت بين متغيرهاي تاثير گذار بر تقاضاي برق در كل و تك تك بخش‌هاي اقتصاد ايران وجود دارد. بر مبناي اين نتايج تقاضاي برق در كل اقتصاد و هم‌چنين ساير بخش‌هاي اقتصادي نسبت به درآمد باكشش است. كشش‌هاي بلندمدت درآمدي و قيمتي برق در كل اقتصاد به ترتيب برابر با 33/1 و 96/0- مي‌باشد، در حالي كه مقادير كوتاه‌مدت اين كشش‌ها برابر با 45/0 و 09/0- مي‌باشد. از نظر كشش قيمتي به جز كل اقتصاد و بخش كشاورزي، در ساير بخش‌هاي ديگر تقاضاي برق با كشش مي‌باشد. كشش‌هاي بلندمدت درآمدي و قيمتي به‌دست آمده در بخش‌هاي مختلف نيز از مقادير آن‎ها در كوتاه‌مدت بزرگ‌تر مي‌باشند. كشش‌هاي قيمتي و درآمدي به‌دست آمده در اين تحقيق مي‌توانند به عنوان يك ابزار سياستي جهت بهبود و مديريت مصرف برق و استفاده‌ي بهينه از آن در كشور مورد استفاده سياست‌گذاران قرار گيرند.

Given the ever increasing demand for electricity, it is important for us to analyze electricity demand in Iran. This study rigorously examines the determinants of electricity demand at aggregate and sectorial levels in Iran using Multivariate Co integration and vector error correction models and data for the period 1978-2010. Our results confirm the existence of a balanced, long-run relationship between variables that impact aggregate electricity demand and every sector of Iranʹs economy. Electricity demand in aggregate and in each economic sector is elastic to income. Long-run price and income elasticity of electricity demand at the aggregate level are 1.33 and -0.96 respectively while corresponding short run elasticity are 0.45 and -0.09. Electricity demand is sensitive to prices in all economic sectors other than agriculture. It is also relatively inelastic with respect to prices at the aggregate level. The value of income and price elasticity in the long run are higher than the short run. Moreover, the reality of price and income elasticity of electricity demand implies that macro-economic and sectoral pricing policies can be used by policy makers to improve the management of electricity use to promote efficient use and conservation.