اثربخشي آموزش گروهي شناختي ـ رفتاري عزت‌نفس بر اضطراب اجتماعي و سلامت روان نوجوانان مضطرب اجتماعي

The Effect of Cognitive-Behavioral Self- Esteem Group Training on Social Anxiety and Mental Health in Social Anxious Adolescent

هدف از اين تحقيق مقايسه اثربخشي آموزش گروهي شناختي ـ رفتاري عزت‌نفس بر اضطراب اجتماعي و سلامت روان دانش‌آموزان پسر مضطرب اجتماعي پايه‌هاي دوم و سوم دبيرستاني در سال تحصيلي 90ـ1389 بود. اين پژوهش از نوع آزمايشي دو گروهي با پيش‌آزمون و پس‌آزمون است كه 240دانش‌آموز پسر با نمونه‌گيري تصادفي چند مرحله‌اي انتخاب و پس از اجراي اوليه سياهه هراس اجتماعي، 30 نفر كه داراي بالاترين نمره بودند، به‌طور تصادفي در دو گروه آزمايشي (15 پسر) و گواه (15 پسر) قرار گرفتند. سياهه هراس اجتماعي (SPIN) (كانور و همكاران، 2000) و پرسشنامه سلامت عمومي (GHQ) (گلدبرگ و هيلر، 1979) در پيش‌آزمون در مورد همه شركت‌كنندگان اجرا شد. آموزش گروهي شناختي ـ رفتاري عزت‌نفس در 13 جلسه يك و نيم‌ساعته، هفته‌اي دو بار به گروه آزمايشي آموزش داده شد. تحليل آماري نشان داد، ميانگين نمرات گروه آزمايش در اضطراب اجتماعي پس از دريافت آموزش گروهي عزت‌نفس، در مقايسه با ميانگين نمرات پيش‌آزمون و در مقايسه با گروه گواه، كاهش معناداري داشته است (001/0 > P). همچنين، آزمون من ـ ويتني تفاوت ميانگين رتبه‌هاي دو گروه را در همه زيرمقياس‌هاي سلامت روان بجز نشانه‌هاي جسماني را در پس‌آزمون معني‌دار نشان داد (05/0 > P). يافته‌هاي اين مطالعه نشان داد كه آموزش گروهي شناختي ـ رفتاري عزت‌نفس مي‌تواند به‌عنوان روشي معني‌دار و موثر براي افزايش سلامت روان و كاهش اضطراب اجتماعي در نظر گرفته شود.

The purpose was to compare the effect of cognitive- behavioral self-esteem group training on social anxiety and mental health in second and third grades of socially anxious high school boys in the academic year of 2010–11 (1389-90s.c). The research method was experimental with two groupsʹ prestest-posttest design that 240 students were selected via muflti- stage random sampling and then after the primary administration of SPIN, 30 students with the highest scores were selected and randomly assigned to an experimental (15 boys) and a control group (15 boys). The SPIN (Connor, Davidson, Churchill, Sherwood, Foa, 2000) and General Health Questionnaire (Goldberg & Hillier, 1979) were administered at the pre-and post-tests to all participants. In between the experimental group received cognitive-behavioral self-esteem group training through 13 one and a half hour session twice a week and the control group received no intervention. Statistical analysis revealed that the mean scores of social anxiety in experimental group decreased significantly after receiving self-esteem group training compared to their pre-test and to the control group (P < 0.001). Also, Mann-Whitney test showed significant differences between the two groups in the mean rankings of all subscales of mental health except somatic symptoms at the post-test (P < 0.05). The findings of this study revealed that cognitive-behavioral self-esteem group training can be considered as a significant and effective method in increasing mental health and reducing social anxiety.