آفرينش هاي هنر قدسي از انواع خط بنايي، در آثار معماري اسلامي

The creations of sacred arts from various types of frets in the Islamic architecture works

خط بنايي ساده براي آثار معماري دوره سلجوقي توسط بنّايان خداجو و معماران با ايمان ابداع شد. دلپذيري اين خط و اصول و قاعدههاي آن، سبب رونق اين خط گرديد و در دوره ايلخاني خط بنايي خفته و راسته زينتبخش آثار معماري شد. دوران پر تحوّل هنرهاي وابسته به معماري تيموري، خطوط گوناگوني از خط بنايي به همراه داشت و در آثار معماري ايران بزرگ دوره تيموري به صورتي شگرف مورد استفاده قرار گرفت. در دوره صفويه نيز، شاخههاي متعدّد، زيبا و با اصول از انواع خط بنايي از سر پنجه بنّايان و معماران و حتّي كتيبهنويسان خوشنويس، طرّاحي و در جاي جاي آثار اسلامي، زينتبخش معماري ايران در جهان گرديد. در دورههاي افشاريه و زنديه نيز ابداع خطهاي جديد بنايي ادامه يافت. در دوران طولاني قاجاريه، پديده خط بنايي و ابداع شاخههايي از آن در واقع مقابلهاي با هنرهاي معماري ديگري چون گچبري، آينه و گچبري و نقاشي و ساير موارد بود. در دوره پهلوي دوم پديدههايي نو از خط بنايي براي آثار اسلامي ايران به وجود آمد. دوران انقلاب اسلامي نيز سبب پديدآمدن هنرهاي قدسي به شكلهاي گوناگون شد و ارزشهاي فراواني از انواع خطهاي متنوع بنايي با چشمنوازي خاص براي آثار اسلامي به وجود آورد و ابداعهاي خط بنايي هر روز فزوني گرفت.

The simple fret was innovated by God-seeking masons and faithful architecture for the architectural works of Saljuk period. The pleasant style of the fret and its principles and rules gave rise to its thriving state. In Ilkhani period, the slept and straight frets decorated architectural works. The high changing periods of arts dependent on Taimuri architecture brought about various types of frets and was immensely in use in the Iranian great architectural works of Taimouri period. In Safavid period , various and beautiful branches of frets , as the outcome of the art of architects , masons and even calligraphers were devised and used in the decorations of Iranian architectural works. In Afshariyeh and Zandiyeh , the innovation of new frets continued. In the long period of Qajar , the phenomenon of frets and innovation of some branches of it was in fact a kind of confrontation with other architectural arts such as plasterworks , mirror works , painting and other cases. In the Second Pahlavi period , new phenomena of frets was created for the Islamic works. Islamic Revolution periods also brought about sacred arts in various forms and crated many values of diverse frets with a specific pleasant image for the Islamic works and the innovation of frets increased day by day.