«شي في‌نفسه» و «پديدار» در نظر كانت و علامه طباطبايي

Kant and Tabatabaei On “Thing in Itself” and “Phenomena”

اين مقاله در تلاش است تا به اين مساله پاسخ گويد كه شي في‌نفسه، پديدار، و ارتباط ميان اين دو در فلسفه كانت و علامه طباطبايي چگونه تبيين مي‌شوند و ديدگاه علامه طباطبايي چگونه مي‌تواند چالش‌هاي موجود در فلسفه كانت را پاسخ دهد؟ در اين تحقيق مشخص مي‌شود كه كانت با اقرار به نوعي ارتباط ضروري ميان ذات معقول و پديدار، پذيرش وجود ذوات معقول را امري اجتناب‌ناپذير مي‌داند اما بيان مي‌كند كه ذات معقول يا نومن به دليل اين‌كه هرگز به تجربه در نمي‌آيد همواره ناشناخته خواهد ماند. از سوي ديگر علامه بر اين مطلب تاكيد مي‌كند كه آن‌چه در ذهن ظهور مي‌يابد (ماهيت)، انكشاف و نمودي از واقعيت (وجود) است. به اين ترتيب، برخلاف ديدگاه كانت، ميان پديدار و شي في‌نفسه پيوند معناداري برقرار مي‌شود و چالش‌هاي موجود در فلسفه كانت به صورتي پذيرفتني پاسخ داده مي‌شود.

This paper intends to find an answer to the problematic description of the “thing in itself”, “phenomena” and the relation between the two in Kant and Allameh Tabatabaei’s philosophy and to consider how Allameh can solve the existing challenges in Kant’s philosophy. This research shows that since Kant accepts some necessary relation between “intelligible essences” and phenomena, he considers the existence of intelligible essences as a certain fact. In spite of accepting the intelligible essences, he believes noumena remain always unknown, because they cannot be known by experience. On the other hand, Allameh argues that the appearances in mind (quiddity) are representations of the reality of the things (existence). Therefore he makes a meaningful relation between ‘the thing in itself’ and the phenomena; similarly, the related challenges in Kant’s philosophy can be answered through Allameh’s philosophy.