تاثير درمان شناختي- رفتاري بر اختلال بيش فعالي/ كاستي توجه و نشانه‌هاي آن در دانشجويان

The Effect of Cognitive-Behavioural Therapy on Attention Deficit Hyperactivity Disorder and Its Symptoms in University Students

هدف پژوهش حاضر بررسي تاثير گروه درماني شناختي- رفتاري بر علايم اختلال بيش فعالي/ كاستي توجه در دانشجويان دانشگاه شهيد چمران اهواز بود. طرح اين پژوهش از نوع نيمه آزمايشي به صورت پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري با گروه كنترل بود. نمونه‌ي اوليه شامل 800 نفر دانشجو بودند كه با روش نمونه‌گيري تصادفي چند مرحله‌اي انتخاب شدند و به پرسشنامه‌ي اختلال بيش فعالي و كاستي توجه بزرگسالان باركلي پاسخ دادند. از بين آنها كساني كه نمره‌ي بالاتر از نقطه‌ي برش در پرسشنامه‌ي اختلال بيش فعالي/ كاستي توجه داشتند، انتخاب و مورد مصاحبه‌ي تشخيصي قرار گرفتند. سپس 30 نفر از كساني كه تشخيص اختلال بيش فعالي/ كاستي توجه گرفتند به طور تصادفي انتخاب و به دو گروه كنترل و آزمايش تقسيم شدند. ابزار مورد استفاده در پژوهش پرسشنامه‌ي اختلال بيش فعالي/ كاستي توجه بزرگسالان باركلي (BAARS) و مصاحبه‌ي ساختار يافته‌ي باركلي بوده است. سپس 13 جلسه‌ي 90 دقيقه‌اي درمان شناختي- رفتاري بر روي گروه آزمايش اجرا شد. هر دو گروه پس از پايان دوره‌ي مداخله به پرسشنامه‌ي اختلال بيش فعالي/ كاستي توجه بزرگسالان باركلي پاسخ دادند. داده‌هاي جمع‌آوري شده با استفاده از آمار توصيفي و تحليل كوواريانس و كوواريانس چند متغيري تحت برنامه‌ي نرم افزاري SPSS و در سطح معني‌داري 05/0 > p مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج حاصل نشان داد كه نشانه‌هاي اختلال بيش فعالي/ كاستي توجه در گروه آزمايش در مقايسه با گروه كنترل كاهش يافته است (05/0 > p). اين نتايج در دوره‌ي پيگيري كماكان ادامه داشت. گروه درماني شناختي- رفتاري در كاهش علايم اختلال بيش فعالي/ كاستي توجه در دانشجويان موثر است. بنابراين از اين روش مي‌توان در درمان اختلال بيش فعالي/ كاستي توجه و نشانه‌هاي آن در بزرگسالان استفاده كرد.

The aim of this research was to study the efficacy of cognitive-behavioural therapy on attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) in students of Shahid Chamran University of Ahvaz. The research method was semi-experimental design with pre-post test, follow up and control group. The original sample consisted of 800 students who were selected by random cluster sampling. Then, based on clinical interview and acquiring above the cut-of-point in Barkley Adult ADHD Rating Scale (BAARS) 30 students were randomly selected. Also, they were randomly divided into two groups, as experimental and control. The instruments were Barkley Adult ADHD Rating Scale (BAARS) and Barkley structured interview. The experimental group were administered 13 sessions of 90 minutes of cognitive–behavioural therapy, but the control group did not receive any intervention. The results revealed that there was significant difference between two groups (p < 0.05). The rate of ADHD and its symptoms in experimental group, in comparison control group decreased. These results persisted significantly after follow-up period.