بررسي ادبيات وصيت نامه نويسي در دوره جاهلي و دوره نخست اسلامي (با تكيه بر وصيت نامه عبد شمس بن وايل و ابوبكر بن ابي قُحافه)

the study of wills in the pre - islamic period and first islamic period (relying on Abd Shams wills and Abubakar wills)

وصيّت‌نامه به عنوان فنّي از فنون خطابه و به عنوان متني ادبي، بخش جدايي‌ناپذير از يك بافت فرهنگي گسترده است كه بررسي آن مي‌تواند ما را در شناخت فرهنگ، ايديولوژي و باور‌هاي حاكم بر جامعه رهنمون سازد. ساختار وصيّت‌نامه‌هاي دوره جاهلي دلالت بر فقدان ادبيات نوشتاري، تكيه بر ذهنِ شفاهي و روايي، فقدان تمركز قدرت سياسي، اعتماد بر تجربه‌هاي شخصي در قالب امثال?‌و?حِكم و... دارد؛ همان‌گونه كه ساختار وصيّت‌نامه‌هاي عصر نخست اسلامي‌ بر بروز رگه‌هايي از مخالفت با اسلوب جاهلي و حاكميت تدريجي ايديولوژي و جهان‌بيني اسلامي‌‌ دلالت دارد. مقايسه دو متن از وصيّت‌نامه‌هاي مربوط‌ به امر خلافت از دوره‌هاي جاهلي و اسلامي، يكي از عبدِ شمس و ديگري از ابوبكر، در اين مقاله، مبِيّن اين نكته است كه اگرچه اسلوب قرآني، وصيّت ابوبكر را تحت تاثير خود قرار داده است، اما مي‌توان دريافت كه هنوز اسلوب و معني در اين وصيّت صبغه جاهلي داشته و اين امر دلالت بر اين نكته با?اهميّت دارد كه مساله خلافت در نزد ابوبكر به‌?عنوان يك مساله برون‌?متني، با اسلوب و معناي جاهلي اين وصيت‌نامه مرتبط بوده و بر اساس ارزش‌‌ها و ايديولوژي دوره جاهلي انجام پذيرفته است.

Will is one of the techniques of prose that states Important community issues. Will, in the Jahilid period was according to Interpreting minds and personal experience as wills in Islamic period was according to Quranic style that states Islamic ideology. This article will discuss and compared to Two Wills , One of the Gaheli period and other of islamic period, and makes The result that Abubakar Will about caliphate was according to Will Abdshms and Jahilid period and reveals that caliphate problem at the beginning of islamic period was according to Jahilid tradition not based on tradition of the prophet .