بررسي نيازهاي مطالعاتي نوسوادان شهري و روستايي نهضت سوادآموزي

An Assessment of Reading Needs of Urban and Rural Novice Literates in Isfahan Literacy Movement

هدف پژوهش حاضر بررسي نيازهاي مطالعاتي نوسوادان شهري و روستايي استان اصفهان بود. بدين‌منظور نيازهاي نوسوادان در زمينه‌هاي اجتماعي، فرهنگي، اقتصادي، بهداشتي، شخصي، هنري، ديني و شغلي بررسي شده است. روش تحقيق در اين پژوهش، توصيفي از نوع پيمايشي بود و از تكنيك دلفي جهت جمع‌آوري اطلاعات استفاده شد. جامعه آماري شامل كليه نوسوادان شهري و روستايي استان اصفهان در سال تحصيلي 83-1382 بود كه با روش نمونه‌گيري تصادفي چند مرحله‌اي تعداد 456 نفر از آنان به‌عنوان نمونه آماري تحقيق انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گيري در اين پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بررسي نيازهاي مطالعاتي نوسوادان بود كه با استفاده از تكنيك دلفي تدوين شد و شامل 120 سوال بسته پاسخ بر اساس طيف پنج درجه‌اي ليكرت بود و ضريب پايايي آن در يك مطالعه‌ي مقدماتي 85/0 برآورد گرديد. جهت تجزيه و تحليل داده‌هاي پژوهش از آمار توصيفي (فراواني، درصد، ميانگين و انحراف معيار) و آمار استنباطي (t تك متغيره، t با دو گروه مستقل؛ تحليل واريانس تك متغيري، توكي و آزمون t2 هتلينگ) استفاده شد. يافته‌ها نشان داد كه t مشاهده شده از مقدار بحراني جدول در سطح خطاي 01/0 (64/1) در خصوص نيازهاي مطالعاتي نوسوادان در زمينه‌هاي اجتماعي، بهداشتي و ديني به ترتيب با مقدار آزمون 43/3، 9/16، 21/7، 68/16 با احتمال 99/0 بيش از سطح متوسط بوده است. اما t مشاهده شده از مقدار بحراني جدول در سطح خطاي 05/0 در خصوص نيازهاي فرهنگي، اقتصادي، هنري و شغلي كوچك‌تر‌ است. بررسي نظرات نوسوادان بر اساس عوامل دموگرافيگ در چند مورد تفاوت معناداري را نشان داد. بين نظرات نوسوادان مرد و زن در خصوص انواع نيازها تفاوت معناداري وجود دارد. نوسوادان مرد مطالب ديني را با ميانگين 66/3 و مطالب اجتماعي و بهداشتي را به ترتيب با ميانگين 27/3 و 11/3 و نوسوادان زن نيازهاي بهداشتي و ديني را با ميانگين‌هاي 53/3 و 49/3 مورد تاكيد قرار داده‌اند. مقايسه ميانگين نمره نيازها براساس گروه‌هاي سني در خصوص نيازهاي بهداشتي و هنري در سطح 05/0p? و در خصوص نيازهاي شخصي و ديني در سطح01/0p? معنادار بوده است. بررسي نيازهاي نوسوادان مجرد و متاهل در خصوص نياز ديني در سطح 05/0p? معنادار‌ است. همچنين نمره نياز نوسوادان بر اساس دوره‌هاي تحصيلي در خصوص نياز شخصي در سطح 05/0p? و در خصوص نياز هنري و بهداشتي در سطح 01/0p? معنادار بوده است. مقايسه ميانگين نمره انواع نيازها نشان داد كه بيش‌ترين نياز مطالعاتي در زمينه‌هاي ديني و بهداشتي به ترتيب با ميانگين‌هاي 53/3 و 45/3 است و كم‌ترين نياز مربوط به موضوعات فرهنگي و هنري با ميانگين‌هاي 53/2 و 47/2 است.

The purpose of this research was to assess reading needs of urban and rural novice literates in Isfahan province. The novice literates’ reading needs in social, cultural, economic, health, personal, art, religious and vocational issues were studied. A escriptive- survey research method and Delphi technique were employed. Statistical population consisted of all novice literates in the province during 1382-83 academic year from which a sample of 456 was selected through a multi-stage cluster sampling method. The data gathering tool was a researcher- made questionnaire including 120 clozed items based on Likert scale which its reliability coefficient was estimated 0.85 in a pilot study. To analyze the data both descriptive and inferential statistical methods were utilized. Findings indicated that reading needs of the examinees in social, health, personal and religious subjects, with a probability rate of 99% were more than average level. A comparison of mean scores of different reading needs confirmed religious and health needs as the highest (with mean scores of 3.53 and 3.45 respectively). And cultural and art needs as the lowest reading needs (with mean scores of 2.53 and 2.47 respectively).