تاثير عنصر روي بر رشد، اجزاي عملكرد و برخي صفات فيزيولوژيكي ذرت دانه‏اي در شرايط تنش شوري ناشي از كلريد سديم

Effect of Zinc Element on Growth, Yield Components and some Physiological Characteristics of Maize under NaCl Salinity Stress

به‏منظور ارزيابي تاثير عنصر روي و شوري ناشي از كلريد سديم بر رشد و برخي صفات مرفوفيزيولوژيكي ذرت دانه‏اي، آزمايشي گلداني به صورت فاكتوريل و در قالب طرح كامل تصادفي با چهار تكرار در سال 1389 انجام گرديد. در اين آزمايش شوري خاك در سه سطح صفر (بدون اعمال تنش شوري و با هدايت الكتريكي 88/1 دسي‏زيمنس بر متر)، 4 و 8 دسي‏زيمنس بر متر و سه سطح روي شامل صفر، 10 و 20 ميلي‏گرم روي در كيلوگرم خاك بود. نتايج نشان داد تنش شوري تمام صفات مورد بررسي را به جز غلظت روي در اندام هوايي تحت تاثير خود قرار داده و باعث كاهش معني‏دار تمام پارامترهاي فنولوژيكي و فيزيولوژيكي مورد بررسي گرديد؛ به‏جز دو پارامتر غلظت پرولين و سديم در اندام هوايي كه با افزايش معني‏دار مواجه شدند. استفاده از روي در شرايط بدون تنش شوري تاثيري معني‏داري بر صفات، طول بلال، تعداد دانه در بلال، وزن هزار دانه، پرولين و غلظت يون سديم نسبت به تيمار شاهد نداشت، ولي باعث افزايش ارتفاع گياه، وزن خشك اندام هوايي، درصد محتواي نسبي آب برگ و غلظت يون‏هاي روي و پتاسيم در اندام هوايي شد. كاربرد روي در شرايط تنش شوري باعث بهبود صفات رشد و اجزاي عملكرد و كاهش معني‏دار غلظت سديم و پرولين، و افزايش معني‏دار غلظت‏هاي روي و پتاسيم در اندام هوايي گياه شده است. همچنين تاثير مثبت آن بر رشد گياهي در شرايطي كه گياه تحت تنش شوري قرار داشت بسيار بيشتر از زماني بود كه گياه در شرايط بدون تنش رشد كرده است.

In order to investigate the effect of zinc element application on growth and some Morphophysiological of maize (single cross 704) an experiment was conducted during 2010 at greenhouse. Experimented design was complete randomize factorial with four replications. Treatments of experiment were soil salinity (4, 8 dS.m-1 and 0 as a control) and different zinc concentration including 0, 10 and 20 mg.kg-1. Results showed that salinity stress had significantly different effects on all measured parameters while effect on zinc concentration was not significant and resulted in significant reduction for all phonological and physiological traits of Maize while proline and sodium contents were increased. At non stress condition, application of zinc had no significant effect on ear length, number of grains in ear, 1000 grains weight, proline and sodiumconcentration comparing to control. Plant height, total dry weight, relative water content percent and zinc potassium concentration increasing at zinc treatments in non-salinity stress condition. Application of zinc at salinity stress treatment led to increasing zinc and potassium concentration of plants, improving growth and yield components of Maize and significant decrease in proline and sodium content of plants. Positive effect of zinc application on growth of Maize was clearer on stress condition than control.